Zweedse groene investeringen worden pensioennachtmerrie: miljarden verlies

In dit artikel:

Zweedse pensioenfondsen lijden zware verliezen nadat ze fors hebben geïnvesteerd in door de overheid gesteunde 'groene' industrieën en start-ups. Twee kopstukken uit die strategie zijn Northvolt — dat recent faillissement aanvroeg — en Stegra, dat een financieel gat van ongeveer 975 miljoen euro heeft. Staatsfonds AP2 had vóór Northvolts ondergang ruim 1,46 miljard Zweedse kroon in dat bedrijf zitten; in Stegra zat naar verluidt zo'n 580 miljoen kroon, plus aanvullingen via het klimaatfonds van Al Gore. Ook andere fondsen, zoals AMF Pension, dreigen miljarden kwijt te raken.

Het beleid begon jaren geleden met ambitieuze klimaat- en industriewensen van de toenmalige regering en het EU-beleid sinds 2019, maar de verwachte hoge rendementen zijn uitgebleven. Economen waarschuwen dat de winsten vooral naar ondernemers gingen, terwijl de risico’s bij pensioenfondsen en uiteindelijk bij burgers terechtkomen. Daardoor rijst de vraag of pensioengelden mogen worden ingezet als instrument voor politieke klimaatdoelen en of pensioenkortingen of gevallen koopkracht door inflatie nog kunnen worden vermeden. Politici, onder wie vertegenwoordigers van de Zweden-Democraten, uiten felle kritiek op eerdere regeringskeuzes.

Als gevolg hiervan onderzoekt Zweden opnieuw of pensioenfondsen in toekomstige groene industrieprojecten betrokken moeten worden, en wie uiteindelijk eventuele verliezen moet dragen: de staat, belastingbetalers of de gepensioneerden zelf.