Zweden scherpt regels aan voor criminele migranten die niet kunnen worden uitgezet
In dit artikel:
De Zweedse regering en de Zweden Democraten (SD) hebben een pakket voorgesteld dat het migratiebeleid aanzienlijk verscherpt voor buitenlanders die wel uitgezet zouden moeten worden maar van wie deportatie tijdelijk niet uitvoerbaar is. In plaats van een tijdelijke verblijfsvergunning krijgen zij voortaan vrijwel geen rechten meer: werken wordt verboden, uitkeringen en toeslagen vervallen, vrij reizen binnen de EU is niet langer mogelijk en zij mogen Zweden niet vrij verlaten. De betrokkene blijft formeel ongewenst en het besluit tot uitzetting wordt slechts uitgesteld.
Praktisch betekent dit dat mensen die wachten op uitzetting verplicht in een opvanglocatie van de Migratiedienst moeten verblijven; alleen daar kunnen zij nog financiële ondersteuning ontvangen. De overheid krijgt ook meer toezichtbevoegdheden: verplichte meldplicht, gebiedsbeperkingen en straf tot maximaal één jaar gevangenis bij overtreding van die plichten. Säpo (de Zweedse veiligheidsdienst) en de Migratiedienst krijgen extra instrumenten om toezicht te houden.
Minister van Migratie Johan Forssell motiveert de maatregelen met de stelling dat wie een misdrijf pleegt ervoor kiest niet in Zweden te verblijven; de regering wil voorkomen dat(criminele) buitenlanders met onuitvoerbare uitzetting dezelfde rechten genieten als mensen met een wettelijke verblijfsstatus. SD-migrantwoordvoerder Ludvig Aspling noemt het onacceptabel dat personen die om veiligheidsredenen uitgezet zijn toch inkomenssteun kunnen ontvangen als deportatie niet direct mogelijk is.
Naast deze beperkingen is er een tweede voorstel: de politie krijgt de bevoegdheid om gevaarlijke buitenlanders voor te dragen voor deportatie ook zonder dat zij zijn veroordeeld, mits zij geen Zweedse nationaliteit hebben en er een concreet en ernstig verband is met veiligheidsrisico’s of banden met criminele netwerken. Dit idee vloeit voort uit een onderzoek naar de wetgeving voor speciale controle (LSU). Het politiebesluit is recent gepresenteerd en gaat nu de consultatiefase in; minister van Justitie Gunnar Strömmer benadrukt de noodzaak van zorgvuldige toetsing.
De wetswijzigingen moeten op 1 mei 2026 ingaan. De voorstellen zijn bedoeld om bendecriminaliteit en veiligheidsrisico’s te bestrijden en te verhinderen dat gevaarlijke of criminele buitenlanders zich de facto in Zweden vestigen. Kritische vragen over rechtsbescherming en internationale verplichtingen kunnen naar verwachting in de discussie en bij juridische toetsing terugkomen.