Zwangere vrouwen bewegen weinig, maar 'rustig aan doen is achterhaald'

In dit artikel:

Het Mulier Instituut waarschuwt dat vrouwen in Nederland tijdens de zwangerschap veel minder bewegen, terwijl er juist duidelijke gezondheidsvoordelen zijn. Uit nieuw onderzoek van het instituut blijkt dat maar een derde van de zwangere vrouwen voldoet aan de beweegrichtlijn, tegen ongeveer de helft bij niet-zwangere vrouwen. De onderzoekers noemen een gebrek aan betrouwbare, specifieke informatie als belangrijke oorzaak: zowel zwangeren als zorgverleners en omgeving weten vaak niet goed welke activiteiten veilig zijn.

Nederland heeft geen aparte beweegrichtlijn voor zwangeren; net als de algemene aanbeveling van de Wereldgezondheidsorganisatie geldt hier doorgaans 150–300 minuten beweging per week, met alleen de toevoeging van bekkenbodemoefeningen. Sommige landen hebben wel aparte richtlijnen, maar die wijken weinig af. Onderzoeker Janne van der Heijden benadrukt dat zwangere vrouwen meer op maat gemaakte adviezen nodig hebben: bijvoorbeeld welke oefeningen gepast zijn in welke zwangerschapfase, en hoe te hervatten na een lastig eerste trimester. Ze wijst erop dat het oude beeld dat je vooral “rustig aan” moet doen nog steeds leeft, ook op overheidswebsites, en dat dat idee de deelname aan sport remt.

Wetenschappelijk bewijs toont dat regelmatig bewegen tijdens de zwangerschap veel voordelen heeft: minder bekken- en rugklachten, lager risico op zwangerschapsdiabetes, minder vermoeidheid en betere slaap, gunstiger verloop van de bevalling en sneller herstel. Ook de baby profiteert: betere conditie en vaker een gezond geboortegewicht. Activiteiten als wandelen, fietsen, zwemmen, dansen, kracht- en rekoefeningen, pilates en zelfs hardlopen of intensievere training zijn over het algemeen veilig, afhankelijk van het pre-zwangerschapsniveau. Contactsporten en sporten met valrisico’s of kans op klappen worden afgeraden.

Het Mulier Instituut pleit daarom voor concrete maatregelen: een aparte beweegrichtlijn voor zwangeren en betere voorlichting voor vrouwen en zorgprofessionals, zodat de bestaande wetenschappelijke kennis beter wordt vertaald naar de praktijk. Daardoor zou het beweegverlies tijdens de zwangerschap kunnen worden beperkt en zowel moeder als kind gezondheidswinst kunnen boeken.