Verslechtering mentale gezondheid zet door, vooral zorgen over jongeren

In dit artikel:

Onderzoek van het RIVM en het Trimbos Instituut in de nieuwe Monitor Mentale Gezondheid laat zien dat de geestelijke gezondheid van Nederlanders achteruitgaat: zowel het aantal mensen met psychische klachten als het aantal gediagnosticeerde aandoeningen stijgt. Marith Volp (RIVM) noemt de trend "zorgelijk" en zegt dat de verslechtering al begon vóór de coronapandemie.

De onderzoekers kunnen niet één duidelijke oorzaak aanwijzen, maar signaleren dat factoren als bestaanszekerheid — bijvoorbeeld moeite met het vinden van woonruimte — samenhangen met mentale problemen. Jongeren blijken het meest kwetsbaar; andere studies wijzen vooral op een sterke toename van depressieve klachten bij meisjes. Het RIVM en Trimbos roepen de formerende partijen in Den Haag op om mentale gezondheid prioriteit te geven, te investeren in preventie en vroege signalering en te kiezen voor langetermijnbeleid om zo ook zorgkosten beheersbaar te houden.

Een praktijkvoorbeeld komt uit Enschede: het Neon College (speciaal voortgezet onderwijs) heeft een jeugdhulpverlener integraal binnen de school werkzaam. Directeur Gideon Sterkenburg benadrukt dat de nauwe samenwerking tussen hulpverlener en docenten snelle signalering en doorverwijzing mogelijk maakt en dat dit leeropbrengst heeft. Tegelijk waarschuwt hij tegen al te snel medicaliseren van problemen: soms gaat het om faalangst, motivatie of leefstijlzaken (zoals weinig slaap door veel telefoongebruik) die beter met onderwijs, opvoeding of maatschappelijk jongerenwerk worden aangepakt dan met directe specialistische zorg.

Kortom: de mentale gezondheid in Nederland verslechtert, jongeren lopen bijzonder risico, en experts pleiten voor brede, preventieve en langdurige beleidsmaatregelen gecombineerd met praktische schoolgerichte aanpakken om problemen vroeg te herkennen en niet onnodig te medicaliseren.