Zo fix je dat 'dodelijke' zwarte of blauwe scherm op je Windows
In dit artikel:
Een zwart of blauw scherm op je Windows-pc — vaak bekend als de “Black Screen of Death” of BSOD — komt vrijwel iedere gebruiker wel eens tegen en betekent niet per se dat je computer naar de eeuwige jachtvelden is. Meestal liggen de oorzaken dicht bij huis: te veel gelijktijdige programma’s die het RAM vullen, een koppige of verouderde driver, of soms malware. Met een paar gerichte stappen kun je de meeste gevallen snel verhelpen.
Eerste acties: herstart en minimaliseer
Als eerste stap: herstart de pc en sluit onnodige applicaties. Veel crashes ontstaan doordat achtergrondprocessen het systeem belasten. Controleer ook welke programma’s automatisch opstarten via Taakbeheer > Opstartapps en schakel daar overbodige items uit. Schakel alleen processen uit die je herkent; twijfel? Zoek het programma even op.
Updates en voorzichtigheid
Zorg dat Windows up-to-date is via Instellingen > Windows Update; Microsoft publiceert maandelijks patches (Patch Tuesday). Let wel op buggevoelige updates: de patch van oktober 2025 veroorzaakte bij sommige gebruikers problemen met de herstelmodus, dus het kan verstandig zijn kort te wachten als een update recent problematisch bleek.
Malwarecontrole
Scan met Windows Security (Virus- en bedreigingsbeveiliging) voor een snelle controle op kwaadaardige software. Kies bij twijfel voor een uitgebreide scan.
Specifiek oplossen van zwarte of blauwe schermen
Noteer altijd de foutcode die op het scherm staat — die geeft vaak de richting van het probleem (bijv. DPC_WATCHDOG_VIOLATION wijst vaak op driverproblemen). Start zo nodig in Veilige modus via Instellingen > Systeem > Herstel > Geavanceerde opstartopties > Nu opnieuw opstarten. In Veilige modus laadt Windows alleen noodzakelijke onderdelen; dat maakt het veiliger om drivers te updaten of terug te zetten.
Driverbeheer
Open Apparaatbeheer, ga naar Beeldschermadapters, en kies Stuurprogramma’s bijwerken of, als een recente driver de boosdoener lijkt, Eigenschappen > Stuurprogramma > Vorige stuurprogramma’s herstellen. Werk indien nodig ook andere hardwaredrivers stap voor stap bij. In de meeste gevallen verdwijnt de BSOD zonder dat je Windows opnieuw hoeft te installeren.
Voorkomen en extra tips
Houd updates en drivers bij, ruim je pc af en toe op en maak back-ups voordat je ingrijpende wijzigingen doet. Als basisgereedschap zijn herstelpunten, Systeemherstel en de ingebouwde Windows-herstelopties nuttig om problemen te keren zonder volledige herinstallatie.
Kortom: raak niet in paniek. Met gecontroleerde stappen — herstarten, cleanup, scans, en gerichte driverupdates in Veilige modus — is de kans groot dat je snel weer verder kunt.