Zo blijft je boodschap plakken: 6 praktische tips voor omgevingscommunicatie
In dit artikel:
Communicatie faalt vaak omdat organisaties uitgaan van hun eigen aannames in plaats van van signalen uit de omgeving. Dit stuk richt zich op communicatieadviseurs en beleidsmakers en geeft zes concrete handvatten om boodschappen wél te laten landen: zet de omgeving centraal, niet je interne perspectief.
1) Luister eerst, spreek in hun taal
Begin met echt luisteren: wie vormt nu je omgeving, wat leeft er en welke woorden gebruiken mensen zelf? Gebruik die letterlijke termen als vertrekpunt; dat vergroot herkenbaarheid en betrokkenheid.
2) Betrek ook mensen buiten kantoor
Voer het gesprek eerst met bewoners, klanten of andere stakeholders voordat je intern gaat polderen. Verschillende rollen horen andere signalen; wie alleen intern overlegt, mist belangrijke inzichten uit de praktijk.
3) Vertaal beleid naar concrete beleving
Beleid en vaktaal schieten vaak tekort voor een breed publiek. Houd rekening met het gemiddelde taalniveau (ongeveer B1) en maak abstracte begrippen tastbaar — bijvoorbeeld door ‘duurzaamheid’ uit te leggen als een huis dat warm is in de winter, koel in de zomer en lage energiekosten heeft.
4) Kies middelen op basis van de doelgroep
Informatie-overload betekent dat maar een klein deel van boodschappen echt doordringt. Gebruik de kanalen die jouw doelgroep prefereert — dat kan een brief of persoonlijk contact zijn in plaats van de nieuwste digitale trend. Maak een inventarisatie van welk medium daadwerkelijk effect heeft en beperk je tot de meest relevante tools.
5) Maak het klein en concreet
Grote, vage doelen schrikken af. Breek ambitieuze plannen op in kleine, herkenbare stappen (bijv. van “gemeente wordt aardgasvrij” naar “samen je straat vergroenen”). Begin kleinschalig, test en schaál op naar wat werkt.
6) Wees expliciet over wat je verwacht
Een bijeenkomst of bericht is pas effectief als duidelijk is wat mensen moeten doen, denken of voelen. Sluit altijd af met een concrete vraag of uitnodiging tot actie.
Bonus: het tempo bepaalt de ontvanger
Afzender en ontvanger hebben vaak verschillende tijdslijnen. Je boodschap komt pas echt binnen als timing, relevantie en kanaal aansluiten bij de dagelijkse werkelijkheid van je doelgroep.
Kortom: communicatie die blijft hangen start met begrip, niet met zenden. Door te luisteren, extern te toetsen, beleid te vertalen naar de beleving van mensen en te kiezen voor heldere, concrete en passende middelen en acties, vergroot je de kans dat mensen niet alleen horen maar ook meedoen.