Zes nieuwkomers bij de 27 partijen die mogen deelnemen aan de verkiezingen, waaronder FNP en Vrede voor Dieren
In dit artikel:
Bij de Tweede Kamerverkiezingen van 29 oktober zullen op het stembiljet 27 partijen verschijnen, zo bepaalde de Kiesraad vrijdag. Dat is één meer dan in 2023; in 2021 probeerden zelfs 37 partijen zetels te behalen. Niet alle deelnemende partijen staan in ieder kiesdistrict: uiteindelijk komen 18 partijen in álle twintig kiesdistricten voor, de overige staan alleen in sommige districten op het formulier.
Zes nieuwkomers haalden een plek op de lijsten. Om in elk kiesdistrict te mogen meedoen moesten nieuwkomers 580 geldige steunverklaringen inleveren, afkomstig uit de verschillende kiesdistricten — een procedure die niet voor iedereen haalbaar bleek. Een opvallende nieuwkomer is Vrede voor Dieren, afgesplitst van de Partij voor de Dieren; lijsttrekker Pascale Plusquin noemt het “een prachtig moment”. Ook het Fries-nationalistische FNP doet mee onder leiding van oud-NSC-kamerlid Aant Jelle Soepboer, die het verzamelen van handtekeningen omschrijft als “bealgjen” — hard werken — en niet overal voldoende verklaringen kreeg (onder meer niet in Amsterdam en Rotterdam). Verder staan De Linie, Vrij Verbond (door zichzelf omschreven als ‘rechts-progressief’, geleid door ondernemer Bart Burggraaf), Ellect (met nadruk op armoedebestrijding en bestrijding van mensenhandel, onder prediker Joanne Amoah) en de Partij voor de Rechtsstaat op de lijsten.
Vijf partijen werden afgewezen omdat zij de verplichte waarborgsom van ruim 11.000 euro niet betaalden of niet genoeg steunverklaringen konden overleggen. De meest in het oog springende afwijzing betrof ORDA (Oranje Republikeinse Democratische Alliantie), opgericht door Erwin Lensink — bekend van de aanval met een waxinelichthouder op de Gouden Koets in 2010 en later veroordeeld voor stalking — en met onder anderen Micha Kat op de lijst, die eerder een gevangenisstraf kreeg voor opruiing en bedreiging.
De Kiesraad maakte ook de volgorde van de partijen op het biljet bekend: de vijftien partijen die bij de vorige verkiezingen zetels verwierven staan vooraan; lijstnummer 1 is toegewezen aan de PVV, de winnaar van de vorige keer. Nieuwe partijen kregen hun nummers via loting.