Zelensky: 'Russische opmars in noordoosten Oekraïne gestopt'
In dit artikel:
Oekraïne meldt dat het de Russische opmars in de noordoostelijke regio Soemy heeft weten te stoppen; president Zelensky zei na overleg met de militaire top dat de Russische offensieve beweging in die regio “volledig is gestopt”, al vinden er aan de grens nog gevechten plaats en behouden Russische troepen volgens waarnemers controle over ruim 200 km². Rusland had in juni aangegeven een bufferzone van circa 10 km in het Soemy-gebied te willen veroveren om Oekraïense tegenbewegingen richting Russische regio’s te beletten.
Als directe reactie op recente incidenten met onbemande vliegtuigen start de Navo onmiddellijk een nieuwe operatie, Eastern Sentry, gericht op het versterken van de luchtverdediging van Oost-Europese lidstaten en met speciale aandacht voor het onderscheppen van drones. Duitsland, het Verenigd Koninkrijk, Frankrijk, Denemarken en andere bondgenoten dragen bij; volgens Navo-commandanten moet de missie duidelijkheid verschaffen over de vastberadenheid van het bondgenootschap.
De trigger voor snelle versterkingen was een zwerm drones die deze week het Poolse luchtruim binnendrong. Polen houdt vol dat die penetratie doelbewust was en verwerpt suggesties — onder meer van voormalig president Trump — dat het om een vergissing ging. Warschau vroeg om extra luchtverdediging en kreeg toezeggingen uit meerdere landen: Duitsland verdubbelt tijdelijk zijn Eurofighter-patroille boven Polen, Frankrijk stuurt drie Rafales en het Verenigd Koninkrijk en andere bondgenoten overwegen extra steun. Ook Nederland levert materieel: twee Patriot-systemen, een NASAMS en antidroneapparatuur worden vanaf 1 december voor zes maanden in Polen ingezet om logistieke knooppunten te beschermen; Nederlandse F-35’s waren deze week al betrokken bij het neerhalen van meerdere drones.
De incidenten hebben ook diplomatieke en veiligheidsreacties uitgelokt: Frankrijk heeft de Russische ambassadeur ontboden, Polen vroeg een spoedzitting van de VN-Veiligheidsraad (met overleg gepland voor vrijdagavond Nederlandse tijd) en meerdere oostelijke Navo-landen, waaronder Letland, namen voorzorgsmaatregelen zoals het deels sluiten van het luchtruim aan de grens met Rusland en Belarus. Polen voerde daarnaast vanaf woensdag beperkte vliegbeperkingen in langs de oostgrens (met een verbod van zonsondergang tot zonsopgang tot 9 december).
Moskou en Minsk zijn intussen begonnen aan gezamenlijke oefeningen onder de naam Zapad-2025, die tot en met 16 september lopen en volgens westerse schattingen circa 30.000 militairen omvatten (waarvan zo’n 8.000 op Belarusisch grondgebied). Rusland noemt de manoeuvres routinematig; hun start volgt kort op de drone-incidenten richting Polen. Tegelijk meldt het Russische ministerie van Defensie dat honderden (naar eigen zeggen 221) Oekraïense drones werden onderschept in Russische regio’s, onder meer rond Sint-Petersburg en Moskou.
Op politiek en financieel vlak staan onderhandelingen en steunkwesties ook in de schijnwerpers. Het Kremlin zegt dat vredesbesprekingen met Oekraïne “op pauze” staan en wijst er ook op dat Europese landen de gesprekken zouden belemmeren. Het Internationaal Monetair Fonds waarschuwt dat Oekraïne de komende twee jaar mogelijk tientallen miljarden dollars extra nodig heeft; er worden binnenkort gesprekken verwacht over een nieuw IMF-steunpakket, waarna aanvullende financiering bij bondgenoten zal worden gevraagd.
Verder: prins Harry bracht een verrassingsbezoek aan Kyiv om steun te betuigen aan gewonde Oekraïense militairen, en zijn stichting (samen met Meghan) doneerde een half miljoen dollar aan hulporganisaties die kinderen in Oekraïne en Gaza ondersteunen, onder meer voor protheses en revalidatie.
Kortom: militaire spanning en drone-incidenten langs de oostflank van Europa leiden tot versnelde Navo-versterkingen en diplomatieke ophef, terwijl Oekraïne claimt terreinwinst in Soemy en financiële en humanitaire noden op de langere termijn blijven groeien.