Zelensky: Poetin kan ook naar Kyiv komen om oorlog te beëindigen
In dit artikel:
Oekraïense president Volodymyr Zelensky heeft voorgesteld dat zijn Russische collega Vladimir Poetin naar Kyiv komt voor een top om de oorlog te beëindigen; Poetin houdt vast aan zijn voorkeur voor een goed voorbereide ontmoeting in Moskou. Zelensky zegt niet naar Rusland te willen reizen en wil overleggen in een ander land. Meerdere staten — onder meer Golfstaten, Zwitserland en Turkije — hebben zich aangeboden als gastheer voor een eventuele top met ook de mogelijkheid dat de Amerikaanse president Donald Trump erbij betrokken wordt.
In Parijs kwamen donderdag leiders bijeen van de zogenoemde "coalitie van bereidwillige landen" (26 landen) om inhoudelijke afspraken te maken over veiligheidsgaranties voor Oekraïne na een eventueel bestand. Frankrijk kondigde aan dat er een plan klaarstaat voor een internationale vredesmacht te land, ter zee en in de lucht; defensieminister Ruben Brekelmans zei dat er een militair plan bestaat, maar dat politieke besluitvorming en onderhandelingen met Rusland nog ontbreken. Ministers van Defensie bespraken de samenstelling van de multinationale troepenmacht en andere versterkingen van het Oekraïense leger.
Rusland verzet zich fel tegen de inzet van buitenlandse troepen in Oekraïne. President Poetin verklaarde dat westerse militairen die naar Oekraïne worden gestuurd door Russische strijdkrachten als legitieme doelen zullen worden beschouwd. Het Kremlin benadrukt dat garanties niet door troepen mogen worden geleverd. Poetin stelde ook dat Oekraïens EU-lidmaatschap juridisch mogelijk is, maar een NAVO-lidmaatschap voor Rusland onaanvaardbaar blijft.
Politiek-diplomatieke lijnen lopen breed: in Parijs belden Europese leiders met Trump, die naar eigen zeggen binnenkort met Poetin wil spreken en eerder al met Zelensky overleg voerde. De VS zei bereid te zijn meer troepen in Polen te handhaven of te versterken. Tegelijkertijd blijven onderhandelingen onduidelijk: Poetin zegt open te staan voor gesprekken maar alleen na gedegen voorbereiding; Oekraïne wil juist snel concrete garanties.
Op het slagveld en humanitair vlak blijven incidenten zich voordoen: Rusland meldt de verovering van het dorp Novoselivka in Zaporizja; in de regio Tsjernihiv kwamen bij een aanval op een humanitaire mijnenruimingsmissie van de Danish Refugee Council twee hulpverleners om het leven en vielen meerdere gewonden; Denemarken en de ngo veroordelen de aanval; Rusland ontkent gericht op humanitaire teams te hebben geschoten. Ook vonden drone-aanvallen plaats in de Russische grensregio Belgorod met dodelijke slachtoffers.
Regionale spanningen ontvlammen verder rond energie: Slowakije beklaagt zich over Oekraïense aanvallen op pompstations van de oude Droezjba-olieleiding uit Rusland. Intussen legde het Verenigd Koninkrijk sancties op tegen personen en organisaties die worden verdacht van het deporteren en militariseren van Oekraïense kinderen; een studie van Yale schat dat tot nu toe tienduizenden kinderen naar Rusland zijn overgebracht.
Samengevat: diplomatieke en militaire voorbereidingen om Oekraïne na een mogelijk bestand te beveiligen versnellen, maar Rusland verwerpt buitenlandse troepen en houdt dreigementen klaar; onderhandelingen op hoog niveau blijven onzeker en worden bemoeilijkt door wederzijds wantrouwen en lopende militaire acties.