NU+ | Zelensky 'overleeft' het Witte Huis, maar Poetin is winnaar van dit weekend
In dit artikel:
Na twee recente ontmoetingen — eerst in Alaska, daarna in Washington — heerste er optimisme over de mogelijkheid om de oorlog in Oekraïne te beëindigen, maar er zijn nog geen concrete afspraken gemaakt. Oekraïens president Volodymyr Zelensky voerde in het Witte Huis gesprekken waarbij hij werd gesteund door een Europese delegatie; de sfeer was vriendelijk en hij omschreef het gesprek als positief. Europese leiders, onder wie Mark Rutte, Friedrich Merz, Emmanuel Macron en Keir Starmer, benadrukten het belang van een wapenstilstand voordat serieuze vredesonderhandelingen kunnen beginnen.
Desondanks waarschuwen experts dat zonder harde toezeggingen Oekraïne niets concreets overhoudt. Historicus Nicolaas Kraft van Ermel-Nijland wijst op de les uit de jaren negentig: Oekraïne ruilde destijds kernwapens voor veiligheidsgaranties die later weinig effectief bleken. Er bestaat bovendien geen consensus over hoe nieuwe garanties eruit zouden moeten zien; voorstellen zoals troepen van Britse en Franse legers op Oekraïens grondgebied zijn voor Moskou onacceptabel.
Analisten signaleren dat president Vladimir Poetin momenteel strategisch voordeel heeft. Hij heeft direct overleg met Zelensky lange tijd tegengehouden, erkent niet voluit het Oekraïense zelfbeschikkingsrecht en deed nauwelijks serieuze vredesvoorstellen. Volgens Amerikadeskundige Jack Thompson heeft Trump na zijn ontmoeting met Poetin in Alaska Poetins visie overgenomen: direct onderhandelen zonder eerst een wapenstilstand, een aanpak die Europese leiders bekritiseerden. In Trumps optiek telt volgens critici vaak het recht van de sterkste, wat Rusland als machtsfactor bevoordeelt.
De tijd werkt in Rusland’ voordeel: zolang er geen definitieve afspraken zijn, blijven Russische troepen terrein winnen en raakt Oekraïne uitgeput. Voor experts is de uitkomst van het afgelopen weekend dan ook duidelijk: er is hooguit een bescheiden stap gezet, maar Poetin komt internationaal sterker uit de fase en zijn standpunten zijn weer bespreekbaar — ondanks zijn status als gezochte verdachte bij het Internationaal Strafhof. Vrede blijft daarmee voorlopig ver weg.