Zelensky: Garanties van Europa 'krijgen nu al echt inhoud', leiders bellen met Trump
In dit artikel:
Europese leiders en bondgenoten kwamen donderdag in Parijs bijeen binnen de zogeheten "coalition of the willing" om concrete veiligheidsgaranties voor Oekraïne na een mogelijk bestand te bespreken. In het Élysée sprak president Volodymyr Zelensky met onder meer Emmanuel Macron, EU-topfiguren en vertegenwoordigers van Polen, Denemarken, België en Finland; andere leiders, waaronder de Nederlandse premier Mark Rutte, deden op afstand mee. Na de bijeenkomst volgde een videogesprek met de Amerikaanse president Donald Trump.
Belangrijkste onderwerpen: een pakket met robuuste, langetermijngaranties voor Oekraïne — inclusief een plan voor een internationale troepenmacht — en extra maatregelen om Kyiv militair en politiek te blijven steunen. Demissionair defensieminister Ruben Brekelmans zei dat het militaire plan gereed is, maar dat er nog politieke knopen doorgehakt moeten worden en dat overleg met Rusland nodig blijft, terwijl Moskou zich principieel verzet tegen de inzet van buitenlandse troepen op Oekraïens grondgebied.
Politiek en diplomatiek verloop: Rusland veroordeelt de voorstellen als onaanvaardbaar en een risico voor Europa, zei een woordvoerder van het ministerie van Buitenlandse Zaken voorafgaand aan de top. President Vladimir Poetin herhaalde dat hij alleen onder strikt voorbereide omstandigheden bereid is Zelensky te ontmoeten — bij voorkeur in Moskou — een voorwaarde die Kiev afwijst. De Amerikaanse president Trump kondigde aan bereid te zijn meer Amerikaanse troepen in Polen te stationeren en voert gesprekken met zowel Zelensky als Poetin in een poging de oorlog te beëindigen of te de-escaleren.
Militair geweld en incidenten: Rusland meldt de verovering van het dorp Novoselivka in de regio Zaporizja. De Oekraïense luchtmacht rapporteerde een grote Russische aanval met honderden drones en meerdere raketten; Oekraïne zegt het merendeel te hebben neergeschoten, maar meldde schade aan woonwijken en energie-infrastructuur en lokale slachtoffers en stroomuitval. Ook zijn er berichten dat Noord-Korea troepen en materieel aan Rusland heeft geleverd; Poetin ontmoette Kim Jong-un in Peking, waar beide leiders de banden bestendigen.
Sancties en mensenrechtenzaken: Het Verenigd Koninkrijk legde nieuwe sancties op tegen Russische organisaties en individuen die betrokken zouden zijn bij de gedwongen uitzetting, indoctrinatie en militarisering van Oekraïense kinderen; eerdere EU-maatregelen richtten zich op vergelijkbare praktijken.
Waarom dit belangrijk is: de bijeenkomsten tonen dat westerse partners streven naar bindende veiligheidsmechanismen om te voorkomen dat een staakt-het-vuren zonder garanties terugvalt in nieuwe agressie. Tegelijkertijd blijven grote strategische tegenstellingen bestaan — vooral over de vraag of buitenlandse troepen in Oekraïne acceptabel zijn — en wordt de situatie op het slagveld en in de diplomatieke arena nog altijd door hoge risico’s en tegenstrijdige signalen gekenmerkt.