Zelensky bezoekt nieuwe president Polen, waar Oekraïners niet meer zo welkom zijn
In dit artikel:
Na een week met intensief overleg in Europa heeft president Volodymyr Zelensky nu een lastige ontmoeting gepland in Warschau met de pas ingezworen Poolse president Nawrocki. Het is hun eerste face-to-face gesprek sinds Nawrocki, een conservatief-nationalist die in juni won met een campagne vol kritiek op Oekraïne, aantrad. Hij spreekt zich tegen Oekraïens EU-lidmaatschap uit, benadrukt historische geschillen en klaagt dat Oekraïense vluchtelingen te veel voorrang krijgen.
De ontmoeting valt samen met een duidelijk omslag in Polen: waar de vorige president herhaaldelijk naar Kyiv reisde en openlijk pro-Oekraïens was, heeft Nawrocki tot nu toe bezoeken aan Oekraïne afgewezen. Poolse media melden dat meerdere uitnodigingen zijn afgeslagen; het presidentieel paleis zei dat Zelensky naar Warschau moest komen, terwijl Oekraïne aangaf dat een officiële uitnodiging lang op zich liet wachten. Recente peilingen tonen dat minder dan de helft van de Polen vindt dat militaire steun aan Oekraïne door moet gaan en dat minder dan de helft opvang van vluchtelingen steunt.
De veranderende stemming is zichtbaar in grenssteden zoals Przemysl, dat aan het begin van de oorlog met zijn treinstation een belangrijke opvangplaats voor miljoenen vluchtelingen was. Igor Horkow van het Oekraïense cultuurhuis beschrijft hoe solidariteit is afgenomen: vlaggen zijn verwijderd, mensen met Oekraïens accent worden uitgescholden, en er zijn meldingen van fysieke aanvallen — ook op jongeren die Oekraïens spreken. Een aanval in Poznan illustreert dat het probleem niet lokaal beperkt blijft.
Horkow wijst op een gerichte Russische desinformatiecampagne die Polen en Oekraïne tegen elkaar opzet en die effectief inspeelt op bestaande historische gevoeligheden. Politici zouden deze spanningen soms uitbuiten. Een symbolisch voorbeeld is de controverse in Przemysl over een grote kerstbeer wiens blauwe sjaal (kleur van de lokale wapenschild) na online ophef rood werd gemaakt omdat sommigen de kleuren met Oekraïne associeerden.
Meningen in Polen lopen uiteen: enkelen herinneren aan de hulp aan vluchtelingen en vinden dat Oekraïne dankbaar moet zijn; anderen uiten openlijke irritatie over Oekraïense aanwezigheid. Horkow hoopt dat de top in Warschau de verhoudingen kan herstellen: "Het gaat hier om de toekomst van Polen en Oekraïne. En die toekomst zal of samen zijn, of Russisch worden."