Zelensky bereid tot presidentsverkiezingen na aandringen Trump

In dit artikel:

President Volodymyr Zelensky heeft voor het eerst expliciet gezegd dat Oekraïne — ondanks de lopende oorlog met Rusland — bereid kan zijn om binnen 60 tot 90 dagen verkiezingen te organiseren, mits westerse partners voldoende veiligheidsgaranties bieden. Hij sprak hierover dinsdag tijdens een persmoment en riep de VS en Europese landen op te helpen bij het creëren van de noodzakelijke veiligheid. Tot nog toe stelde Kyiv dat verkiezingen pas na het einde van de oorlog mogelijk waren, of in ieder geval bij een wapenstilstand.

Formeel staan er momenteel geen verkiezingen gepland: onder de sinds 24 februari 2022 geldende staat van beleg zijn verkiezingen verboden. Het parlement zou daarom de kieswet en de noodregeling moeten aanpassen. Daarnaast blijven er praktische bezwaren: hoe stemmen militairen aan het front, hoe bescherm je stembureaus tegen raketaanvallen en hoe wordt rekening gehouden met miljoenen ontheemden binnen en buiten Oekraïne?

Publieke steun voor stemmen tijdens een wapenstilstand is beperkt; peilingen geven aan dat slechts zo’n 22 procent dat wil, terwijl 63 procent vindt dat verkiezingen pas na de oorlog moeten plaatsvinden. De recente discussie kreeg extra vaart na opmerkingen van voormalig president Donald Trump en door druk uit Washington om Oekraïne richting onderhandelingen te bewegen. Ook binnenlands staatshoofd Zelensky voelt politieke druk: hij is verzwakt door een groot corruptieschandaal en staat in sommige peilingen rond de 20 procent, al blijft hij de populairste kandidaat tegenover rivalen zoals Valerii Zaluzhnyi.

Tegelijkertijd waarschuwen onderzoekers (Kiel Institute) dat militaire hulp de afgelopen maanden is teruggelopen, waardoor munitie en luchtverdediging krapter worden. Die afnemende steun maakt het lastiger om de veiligheid te garanderen die Zelensky als voorwaarde ziet voor het veilig en geloofwaardig organiseren van verkiezingen.