Wordt Veendam een kuuroord? 'Wat Spa is voor water, kan Veendam worden voor magnesium'
In dit artikel:
Vorige week trapte een driedaags congres in Veendam het initiatief Stichting Magnesium Kuurstad Veendam (MKV) af, met als ambitie van de gemeente een nationaal en internationaal erkend centrum voor magnesium-wellness en -onderzoek te maken. MKV-voorzitter Richard Danel ziet Veendam als een soort ‘Spa voor magnesium’: onder de grond bij Veendam ligt op circa 1.500 meter diepte grote voorraad magnesiumchloride die zoutproducent Nedmag oppomt. Dat materiaal gaat nu vooral naar industriële toepassingen (zoals cement en staal), maar een klein deel wordt verwerkt tot producten voor huidverzorging en wellness – oliën, vlokken en gels van bedrijven als Zechstein Minerals.
MKV wil die gezondheidskant uitbouwen: plannen omvatten publieksbaden, een informatie- en onderzoekscentrum en lokale voordelen voor inwoners (kortingen, voorrang bij evenementen). De stichting benadrukt ook economische pluspunten zoals nieuwe werkgelegenheid, toerismewinst en samenwerkingsprojecten in de regio; al doneren zij nu al aan lokale initiatieven zoals TechforFun van Winkler Prins.
Tegelijk rijzen er inhoudelijke en bestuurlijke vragen. Wetenschappelijk gezien is de claim dat de helft van de westerse bevolking een magnesiumtekort heeft niet onderbouwd: volgens Jeroen de Baaij (Radboudumc) blijkt uit bloedmetingen dat slechts 1–2 procent een tekort heeft. Bij mensen zonder tekort wordt extra magnesium grotendeels weer uitgescheiden en kan overdaad juist maag-darmklachten veroorzaken. Ook voor de veronderstelde opname van magnesium via de huid of door baden bestaat geen sluitend bewijs; positief effect van baden wordt waarschijnlijker verklaard door warmte en ontspanning dan door magnesiumopname. Danel betoogt dat intracellular metingen andere inzichten kunnen geven, maar onderzoek hiervoor ontbreekt nog.
Er is ook maatschappelijke kritiek op de winning zelf. Stichting Stop Zoutwinning hekelt Nedmag vanwege mogelijke bodemdaling en uitstoot; MKV stelt dat beperkte winning onvermijdelijk is en wil baten naar de regio trekken. Staatstoezicht op de Mijnen (SodM) wijst erop dat Nedmag sinds het pekellek in 2018 de druk moet reguleren en dat er pekel vrijkomt; het huidige winningscontract loopt tot 2045, en over toekomstige beheermaatregelen kan SodM nu geen uitspraken doen.
Kort samengevat: MKV wil Veendam profileren als centrum voor magnesium-wellness en onderzoek en ziet economische en maatschappelijke kansen, maar de gezondheidsclaims en de milieukant van zoutwinning zijn onderwerp van discussie en nog onvoldoende wetenschappelijk of bestuurlijk uitgesproken.