Wordt u ook geraakt als de AI-bubbel knapt? En hoe erg kan het worden?
In dit artikel:
De snelle koersstijgingen rond AI-bedrijven hebben geleid tot waarschuwende geluiden uit meerdere hoeken: toezichthouders en marktspelers zoals De Nederlandsche Bank, IMF, UBS, Michael Burry en techleiders als Sundar Pichai en Sam Altman zeggen dat beleggers te optimistisch zijn over de winstgevendheid van AI. Vorige week probeerde Nvidia-topman Jensen Huang nog te kalmeren, maar veel anderen vrezen dat een kleine tegenvaller (bijv. teleurstellende kwartaalcijfers) het sentiment snel kan doen omslaan.
De piekwaarderingen zijn extreem: Nvidia zou volgens het stuk een marktwaarde van ongeveer 4.400 miljard hebben, groter dan economieën als Japan en India. Populaire beleggingen concentreren zich in de zogenaamde “magnificent seven” (Nvidia, Microsoft, Amazon, Alphabet, Apple, Meta, Tesla). Nederlandse huishoudens hadden in september gezamenlijk zo’n €6,7 mrd in deze groep zitten, en daarnaast ongeveer €1,7 mrd in een fonds dat de Amerikaanse S&P 500 volgt — waarbij drie kwart van de recente indexwinst door AI-gerelateerde bedrijven werd veroorzaakt.
Ook pensioenfondsen lopen direct risico: zorgfonds PFZW belegde rond juni circa €7,8 mrd in de magnificent seven (op een totaal van €250 mrd), terwijl ABP in het tweede kwartaal ongeveer €26 mrd had in Nvidia, Microsoft, Amazon en Apple (op €550 mrd totaal). Naast directe holdings kunnen ook bedrijven die van AI profiteren — denk datacenterbouwers en energiebedrijven — meekomen in een daling, waardoor de impact breder kan zijn dan alleen techaandelen.
Of een beurscorrectie tot een echte financiële crisis leidt, is onzeker. Goldman Sachs en analisten zoals Corné van Zeijl benadrukken dat AI-bedrijven over het algemeen winstgevender zijn dan de internetbedrijven tijdens de dotcom-bubbel; van Zeijl: „AI-aandelen zijn duur, maar niet zo duur als de internetaandelen in 2000.” Dat maakt een implosie wellicht minder schadelijk dan in 2008, toen ondoorzichtige schulden de bankenwereld en economie lamlegden.
Tegelijkertijd is er enorme kapitaaluitgave: dit jaar al meer dan $400 mrd aan datacenters en naar schatting tot $3.000 mrd aan investeringsplannen tot 2030. Experts wijzen erop dat dat op termijn tot meer leningen kan leiden — en daarmee de kans op grotere problemen vergroot. Conclusie: een koersval zou veel partijen treffen, van particuliere beleggers tot pensioenfondsen, maar een systeemcrisis is niet onvermijdelijk; de uiteindelijke ernst hangt vooral af van schuldenopbouw en indirecte blootstellingen.