Woonstress na scheiding: duizenden huiseigenaren komen klem te zitten op overspannen woningmarkt
In dit artikel:
Onderzoek van de Nationale Hypotheek Garantie (NHG) in de Woonlastenmonitor 2025 laat zien dat scheiden in Nederland inmiddels niet alleen emotioneel, maar ook huisvestingskundig een crisis is. Vier op de tien huiseigenaren maken zich na een relatiebreuk ernstige zorgen over hun woonsituatie. De belangrijkste oorzaken: torenhoge huizenprijzen (gemiddeld €496.000), starre hypotheekregels en een krappe huurmarkt met gangbare maandprijzen tussen grofweg €1.200 en €1.800.
Bij een scheiding geldt vaak de veronderstelde oplossing dat één partner de ander uitkoopt en in het huis blijft. In de praktijk zijn uitkoopbedragen door prijsstijgingen vaak onbetaalbaar en is het voor degene die vertrekt bijna onmogelijk een betaalbaar alternatief te vinden. Driekwart van de ondervraagden verwacht het “redelijk tot zeer moeilijk” te hebben om op korte termijn een passende woning te vinden. Tegelijk blijft circa zes op de tien mensen optimistisch dat ze hun woning kunnen behouden, vaak zonder volledig inzicht in de financiële consequenties: slechts één op de drie Nederlanders weet precies wat een scheiding voor de woonlasten betekent.
De huidige marktrealiteit versterkt het probleem. De hypotheekrente is weer boven de 4% gestegen, wat eigenaren met lage oude rentes ervan weerhoudt hun huis te verkopen. Die lage doorstroming blokkeert de markt verder. Banken bieden zelden flexibele oplossingen of accepteren het afsluiten van een nieuwe hypotheek op één inkomen, waardoor veel scheidende stellen financieel vastlopen. Het CBS meldde eerder dat bijna 20% van de stellen na een scheiding langer dan een half jaar samen in één huis blijft wonen omdat er geen alternatief is; dit komt vaak neer op noodgedwongen samenwonen met alle spanningen en mentale lasten van dien.
De maatschappelijke gevolgen zijn groot: mensen die willen scheiden houden zichzelf vanwege geldzorgen gevangen, en formeel beëindigde relaties veranderen soms in onafwendbare samenwoonarrangementen. Dit leidt tot stress, burn-out-klachten en belemmerde persoonlijke herstart na een scheiding. Organisaties als NHG en Nibud waarschuwen al jaren voor de kwetsbaarheid van alleenstaanden en gescheiden mensen op de woningmarkt, maar volgens het artikel ontbreekt doelgericht beleid: er zouden weinig tot geen maatregelen zijn zoals flexibele hypotheeknormen, fiscale tegemoetkomingen of gerichte huisvesting voor deze groep.
Kort gezegd schetst de NHG-studie een woningmarkt die voor veel mensen niet meer de zekerheid biedt die een huis traditioneel moest geven, maar eerder een belemmering vormt om een nieuw leven te beginnen. Zonder ingrijpende aanpassingen in beleid en hypotheekpraktijk blijven veel Nederlanders na een scheiding financieel en sociaal vastzitten — een probleem dat volgens de onderzoekers en het artikel vraagt om meer politieke aandacht dan het nu krijgt.