Wilders wil na rellen zijn toon niet matigen en vertelt CDA-leider Bontenbal: „Ga weg met uw NCTV-boekje"
In dit artikel:
Donderdag debatteerde de Tweede Kamer fel over de extreemrechtse rellen van afgelopen zaterdag op het Malieveld in Den Haag, waarbij relschoppers politie en journalisten aanvielen, een politiewagen in brand staken en nazistische en antisemitische leuzen te horen waren. Kamerleden van vrijwel alle partijen spraken hun afschuw uit en richtten de aandacht op de vraag of politieke retoriek heeft bijgedragen aan de escalatie.
PVV-leider Geert Wilders kreeg zware verwijten dat zijn harde toon tegen migratie en asielzoekers angst en verdeeldheid zaait en zo de voedingsbodem voor rechts-extremistisch geweld creëert. Rob Jetten (D66) en Frans Timmermans (GL-PvdA) hielden Wilders persoonlijk verantwoordelijk voor het verspreiden van giftige taal. Daarbij wezen meerdere sprekers op een recent NCTV-rapport waarin wordt gewaarschuwd dat harde woorden van politici het risico op gewelddadig optreden door extremisten kunnen vergroten. Wilders weigerde zijn toon te matigen, zei zich niet te verontschuldigen en verdedigde de 2,5 miljoen kiezers die volgens hem onveiligheid en woningnood aan de kaak willen stellen.
Andere fracties namen uiteenlopende posities in. VVD-leider Yeşilgöz kreeg kritiek van met name linkse partijen omdat ze volgens hen het gedachtegoed van Wilders normaliseert; zij antwoordde dat zij vooral de politie wil steunen. DENK en PvdA/GL beschuldigden Wilders van dubbele standaarden: hij zou harde taal gebruiken tegen moslims maar voorzichtiger reageren op extreemrechtse relschoppers. FVD en BBB benadrukten dat veel demonstranten vreedzaam en bezorgd waren over immigratie en het woningtekort, en verzetten zich tegen het wegzetten van kritische burgers als racisten. BBB-leider Caroline van der Plas pleitte bovendien voor een onmiddellijke, tijdelijke asielstop, wat veel weerstand opriep in de Kamer en werd bestempeld als populistisch.
Er werd ook praktisch gesproken over maatregelen: meerdere partijen willen agenten meer middelen geven en strenger optreden tegen het online publiceren van politiegegevens. VVD wil meer cameratoezicht en inzet van gezichtsherkenning op demonstratiepleinen om daders sneller te kunnen opsporen.
Justitieminister Foort van Oosten erkende dat hij aanvankelijk te terughoudend was met het duiden van de rellen als rechts-extremistisch geweld en trok later zijn reactie bij. De nieuwe minister van Binnenlandse Zaken, Frank Rijkaart (BBB), benadrukte dat politici een grote verantwoordelijkheid hebben voor hun taalgebruik en dat de “toon aan de top” effect heeft op de samenleving.
Kortom: het Kamerdebat maakte duidelijk dat de politieke polarisatie over asiel en migratie niet alleen ideologisch wordt uitgevochten, maar ook gezien wordt als mogelijke aanjager van straatgeweld. Terwijl sommige partijen pleiten voor hardere handhaving en technische opsporingsmiddelen, houdt de discussie over de rol van politieke retoriek en een eventuele asielstop de gemoederen stevig bezig.