Wij & Wadvogels, bescherm wat je bewondert
In dit artikel:
Het Waddengebied is cruciaal voor miljoenen vogeltrekkers in Europa en is als Natura 2000-gebied en UNESCO-werelderfgoed streng beschermd. Toch kampt de natuur er met ernstige problemen; de meeste doelstellingen voor vogelbescherming worden niet gehaald door verstoringen vanuit visserij, recreatie, gaswinning, klimaatverandering en defensie. Om de situatie te verbeteren, loopt sinds enige jaren het achtjarige programma Wij & Wadvogels. Dit initiatief, waarbij Vogelbescherming samen met zes andere natuurorganisaties werkt, richt zich op het herstel van gezonde vogelpopulaties door extra beschermingsmaatregelen bovenop het bestaande overheidsbeheer.
In de eerste helft van het programma zijn al substantiële successen geboekt. Zo werden meer dan 100 hectare habitat flink verbeterd, waaronder het aanleggen en herstellen van broedeilanden en het aanpassen van waterstanden. Ook is circa 20 hectare vogelgebied extra beschermd tegen predatoren als vossen, marters en bruine ratten. Op negen hoogwatervluchtplaatsen zijn menselijke verstoringen verminderd door bebording en aanpassingen van wandelroutes. Voorbeelden hiervan zijn het Paezemerlannen-kweldergebied bij It Fryske Gea, waar broedvogels als kluten en visdieven snel terugkeerden nadat waterhuishouding en toegang werden geregeld, en het Hegewiersterfjild vlakbij Harlingen waar het aantal broedparen steeg tot 7000 van 37 soorten, waaronder grutto’s die landelijk juist afnamen.
Naast het verbeteren van de leefomgeving draagt het programma veel zorg aan het beperken van menselijke verstoring, vooral tijdens het broedseizoen. Bijzondere aandacht gaat uit naar strandbroeders die kwetsbaar zijn voor bezoekers en honden. Hiervoor zijn eenduidige bordjes en afzettingen geplaatst met het gele schildje "Ik broed!" om afstand te houden en honden aan de lijn te houden. Tijdens drukke periodes, zoals Pinksteren, worden handhavers en boswachters actief ingezet om strandbezoekers te informeren en verstoring tegen te gaan, ondersteund door honderden vrijwilligers.
De publiekscampagne "Bescherm wat je bewondert" zorgt voor bewustwording bij bezoekers en bewoners over het effect van verstoring en hoe ze vogels kunnen helpen door simpelweg afstand te houden en op de paden te blijven. Deze campagne is via diverse kanalen verspreid en heeft al miljoenen mensen bereikt, met meer dan een miljoen vogelherkenningskaarten verspreid en honderden ondernemers getraind als ambassadeurs om kennis door te geven. Het programma Wij & Wadvogels laat zien dat gerichte samenwerking en maatregelen al positieve effecten hebben op vogelpopulaties, maar benadrukt ook de noodzaak van voortdurende inzet om het belangrijke Waddengebied te behouden.