Wiersma oogst hoon met haar geplande versoepeling van het mestbeleid
In dit artikel:
In het demissionaire kabinet-Schoof is een felle interne strijd uitgebroken binnen de BoerBurgerBeweging (BBB) over het mestbeleid. Landbouwminister Femke Wiersma wil bij de vierjaarlijkse herziening boeren toestaan mest dichter bij sloten en ander oppervlaktewater uit te rijden waar de waterkwaliteit aan de normen voldoet; op plekken met slechtere waterkwaliteit zouden bufferzones van drie tot vijf meter blijven. Haar partijgenoot en minister Robert Tieman (Infrastructuur en Waterstaat), verantwoordelijk voor die waterkwaliteit, verzet zich sterk: hij vindt dat Nederland juist moet aanscherpen vanwege lopende mest- en stikstofproblemen en Europese waterkwaliteitsregels.
De NOS meldde donderdag dat Tieman zich onder druk gezet zou hebben gevoeld door Wiersma en andere BBB’ers en zijn verzet deels zou hebben opgegeven. VVD-staatssecretaris Thierry Aartsen, belast met luchtkwaliteit, blijft volgens berichtgeving wel bezwaar maken. Premier Dick Schoof probeerde de publieke ruzieverhalen te nuanceren en sprak van normale verschillen van inzicht binnen het kabinet; Tieman benadrukte dat de discussie nog loopt en dat hij wil afwachten wat deskundigen adviseren.
Ambtelijke documenten waar NOS inzag waarschuwen echter expliciet dat Wiersma’s versoepeling leidt tot verslechtering van de waterkwaliteit, hogere stikstofuitstoot en een vergroot risico op conflicten met de Europese Commissie en nieuwe rechtszaken. Ambtenaren merken ook op dat Wiersma vaker adviezen van haar eigen ambtenaren negeert, ten koste van waterkwaliteit en stikstofreductie.
De plannen leidden tot felle reacties in de Tweede Kamer en bij onderhandelaars die aan een nieuw kabinet werken. D66-leider Rob Jetten noemde het beleid desastreus en zei dat het de noodzaak van snel een nieuw kabinet onderstreept; CDA’er Henri Bontenbal riep op tot meer verantwoordelijkheidsbesef in het rompkabinet. GroenLinks-PvdA-Kamerlid Laura Bromet reageerde emotioneel afkeurend. Op provinciaal niveau stapte BBB-gedeputeerde Egbert van Dijk op en verwijt zijn partij passiviteit en twijfelzaaien — een kritiek die ook op Wiersma wordt gelegd.
Kortom: het conflict draait om tegenstrijdige prioriteiten binnen dezelfde partij tussen landbouwzekerheid voor boeren en naleving van water- en stikstofregels, met mogelijke juridische en Europese consequenties. De kwestie werd vrijdag niet besproken in de ministerraad en blijft een splijtzwam in de aanloop naar de formatie van een nieuw kabinet. Tevens bevatte het artikel een korte kanttekening dat het gebruik van pesticiden afneemt maar dat middelen met PFAS-mengsels zorgen baren bij drinkwaterbedrijven; Nederland volgt Denemarken nog niet met een verbod.