Wiersma moet veedata openbaar maken van rechter: dwangsom 50.000 euro per dag

In dit artikel:

Demissionair landbouwminister Femke Wiersma is door de rechtbank in Den Haag verplicht binnen twee weken alle gegevens over de Gelderse veestapel vrij te geven die zij al anderhalf jaar niet verstrekt. Het gaat om locaties van veehouderijen en dieraantallen die Omroep Gelderland in januari 2024 opvroeg op grond van de Wet open overheid (Woo) om het stikstofbeleid te kunnen beoordelen. Wiersma verweigerde publicatie uit vrees voor de veiligheid van boeren en hun gezinnen: veel boeren wonen op het bedrijfsadres, wat volgens haar activisten zou kunnen aanzetten tot vandalisme of bedreigingen.

Omroep Gelderland, samen met NRC en Follow the Money, noemt dat argument een vertragingstactiek; adressen van bedrijven zijn volgens hen al publiek beschikbaar via het handelsregister en andere bronnen. Bestuursrechters in Overijssel en Gelderland concludeerden eerder dat Wiersma onrechtmatig handelt, maar ze ging in hoger beroep bij de Raad van State. Volgens haar advocaat zou ze tot zes maanden tot een jaar nodig hebben om alle betrokken boeren persoonlijk te informeren over de openbaarmaking.

De civiele voorzieningenrechter in Den Haag oordeelde dat die lopende beroepsprocedure de openbaarmaking niet mag blokkeren. Wiersma moet binnen veertien dagen de gevraagde data vrijgeven, anders riskeert ze een dwangsom van 50.000 euro per dag, tot maximaal 1 miljoen euro. De Raad van State behandelde de zaak vorige week; een uitspraak wordt binnen ongeveer twee maanden verwacht. Journalisten willen de data graag vóór de Tweede Kamerverkiezingen analyseren om meer inzicht te krijgen in de effectiviteit van het kabinet-Wiersma op het gebied van stikstof.