Wie zijn de Israëliërs en Palestijnen die mogelijk vrijkomen?
In dit artikel:
In de eerste fase van het besproken vredesakkoord tussen Hamas en Israël staat een grootschalige ruiloperatie centraal: alle Israëlische gijzelaars zouden in ruil voor bijna tweeduizend Palestijnse gevangenen vrijkomen. Volgens het Amerikaanse twintigpuntenplan van president Trump moet Hamas binnen 72 uur na ondertekening alle gijzelaars overdragen. Israël zou daarvoor 250 Palestijnen met levenslange straffen laten gaan plus circa 1.700 mensen uit Gaza die na 7 oktober zijn opgesloten, waaronder alle vrouwen en kinderen; die Palestijnen zouden pas vrijkomen nadat Israël de overgedragen gijzelaars heeft ontvangen.
De Israëlische regering meldt dat er nu 48 gijzelaars in Gaza zijn, van wie 28 zijn omgekomen; van 26 slachtoffers zijn de namen bekend. Naar schatting leven nog twintig gijzelaars; twee van hen, Matan Angrest en Nimrod Cohen, waren militair op 7 oktober. Veel gegijzelden zijn ontvoerd tijdens het Novafestival of uit kibboetsen nabij de Gazagrenzen. De meeste zijn twintigers of dertigers; de oudste is 38. Familieleden voeren sindsdien intensief campagne en spraken herhaaldelijk met media — zo vertelde Liran Berman bij zijn uitgebrande huis over zijn tweelingbroers die nog vastzitten en de constante angst door bombardementen. Van sommige gevangenen, zoals Evyatar David, circuleerden beelden waarin hij duidelijk verzwakt te zien was.
Hamas zou aan onderhandelaars lijsten met gevangenen hebben aangeleverd, mogelijk inclusief prominente figuren als Marwan al-Barghouti (Fatah) en Ahmed Saadat (PFLP). Een Israëlische woordvoerder gaf aan dat al-Barghouti voorlopig geen deel uitmaakt van de ruilvoorstellen.
Over de Palestijnse kant van de ruil is weinig gedetailleerde informatie vrijgegeven. Een VN-rapport wijst erop dat Israël sinds 7 oktober tienduizenden Palestijnen uit Gaza en de Westoever heeft vastgezet, vaak zonder rechtszaak. Israël beroept zich op wetgeving die langdurige detentie zonder openbaar bewijs toestaat; formeel krijgt een gedetineerde pas na 45 dagen toegang tot een advocaat, maar mensenrechtenorganisaties melden dat juridische bijstand veelal wordt belemmerd. Eind 2024 noemde Israël 3.400 Gazanen die onder die wet vastzitten; tijdens een staakt-het-vuren werden er ongeveer 1.000 vrijgelaten. Onder de gedetineerden bevinden zich minstens negentig kinderen. Exacte aantallen blijven onduidelijk door gebrek aan transparantie.