Wie is Rob Jetten (38), die mogelijk de jongste premier ooit van Nederland wordt?
In dit artikel:
Rob Jetten (38) is de verrassende grote winnaar van de Nederlandse verkiezingen. Zijn sociaal-liberale partij D66 maakte een spectaculaire sprong in de voorlopige zetelverdeling: van 9 naar ongeveer 26 zetels. Daarmee kan Jetten mogelijk de jongste minister-president ooit worden en de eerste openlijk homoseksuele premier van Nederland.
Jetten voerde een optimistische campagne en positioneerde zichzelf nadrukkelijk als een alternatief voor het negatieve discours van PVV-leider Geert Wilders. De laatste weken profileerde hij zich als vlotte debater en ging hij herhaaldelijk de confrontatie met Wilders aan. In de eindtelling presteren D66 en PVV vrijwel gelijk op circa 26 zetels, maar dat verbergt een flinke terugval voor Wilders en een groot pluspunt voor Jetten.
Achtergrond en politieke koers
D66 (opgericht in 1966) werkt traditioneel aan hervormingsagenda’s; bekende kopstukken uit het verleden zijn onder anderen Hans van Mierlo, Sigrid Kaag en Jan Terlouw. Onder Jetten legt de partij de nadruk op drie speerpunten: betaalbaar wonen (met het opvallende plan om tien nieuwe steden te bouwen, waaronder een mogelijke ‘IJstad’ tussen Amsterdam en Almere), klimaatbeleid dat ook financieel haalbaar moet zijn voor burgers, en gezondheid — meer sport en gezonde voeding met zwaardere belastingen op ongezonde producten.
Persoonlijk en politiek traject
Jetten is sinds zijn studietijd politiek actief (bestuurskunde, Radboud Universiteit) en klom op van jongerenvoorzitter en lokaal raadslid in Nijmegen naar Kamerlid in 2017 en fractievoorzitter een jaar later. In kabinet-Rutte IV was hij minister van Klimaat en Energie. Toen Sigrid Kaag in 2023 vertrok, nam hij het leiderschap van D66 over, waarna de partij aanvankelijk inzakte maar nu dus sterk is hersteld.
Ideologisch verschuiving en migratie
De campagne van Jetten liet ook een verschuiving naar het politieke centrum zien, vooral op migratiegebied. Hij pleit voor elementen van het Canadese model — asiel via uitnodiging en behandeling van aanvragen aan de Europese buitengrenzen — en wil hard optreden tegen overlastgevende asielzoekers. Cultureel gaf hij aan minder te willen focussen op symbolische gebaren en meer op juridische bescherming van rechten, ook voor LGBTQ+.
Publieke optredens en incidenten
Zijn imago kreeg een extra boost door deelname aan het quizprogramma De Slimste Mens, waar hij in de finale stond. Een opmerking over kroonprinses Amalia tijdens een debat leidde wel tot ophef en werd als seksistisch bestempeld, maar dat heeft zijn electorale succes niet geschaad.
De uitslag benadrukt dat veel kiezers reageerden op Jettens positieve, pragmatische boodschap en zijn debatvaardigheden. In het Nederlandse meerpartijenstelsel volgt nu het ingewikkelde proces van coalitievorming, waarin Jetten en D66 een sleutelrol zullen proberen te spelen.