Wereldprimeur op vernieuwd vocalistenconcours in Den Bosch: 'We bieden een speelveld zonder regels'
In dit artikel:
De International Vocal Competition (IVC) in Den Bosch geeft dit jaar de liedwedstrijd een ingrijpende make-over: onder de noemer Theatre in Song worden klassieke liedrecitals opgezet als theatrale voorstellingen, met licht, gesproken woord en een uitgewerkt dramaturgisch concept naast de zang. Artistiek directeur Andrew Watts wil zo het vaak stoffige imago van het liedrepertoire doorbreken en zoekt deelnemers die meer van hun persoonlijkheid laten zien dan het traditionele “parking and barking” — jezelf plaatsen en enkel mooi zingen.
Het IVC, dat sinds 1954 afwisselend een opera-oratorium- en een liededitie organiseert, ontving meer dan zeventig aanmeldingen voor de nieuwe opzet. Daaruit zijn elf duo’s (zanger + begeleider) geselecteerd die op 27 en 28 september in Theater aan de Parade in Den Bosch elk een voorstelling van ongeveer 45 minuten presenteren. Naast een vrij gekozen thematisch programma moet iedere finalist een nieuw, verplicht opdrachtwerk van componiste Karmit Fadael uitvoeren.
Vocaal blijft de lat hoog — de finalisten zouden volgens Watts ook in traditionele concoursen kunnen meekomen — maar de vormvrijheid is groot: piano is niet per se verplicht, begeleiders brengen soms andere instrumenten in (zither, viool, ukelele) en pianisten krijgen vaak een theatrale rol; sommige begeleiden zelfs door mee te zingen. Voorstellingen moeten bovendien praktisch en mobiel blijven: geen uitgebreide decors, wel draagbare concepten die ook buiten concertzalen kunnen worden gespeeld.
Het doel van het IVC is tweeledig: het liedrepertoire toegankelijker maken voor nieuw publiek en zangers concrete carrièremogelijkheden bieden in plaats van louter prijzengeld. Daarom werkt de organisatie samen met podia en festivals als O. Festival, Wonderfeel, het Internationaal Liedfestival Zeist en zelfs Musica Viva in Australië, zodat programma’s ook na het concours elders terecht kunnen. Watts vatte de missie zo samen: “We moeten muziek naar het publiek toe brengen.”
Twee Nederlandse finalisten illustreren de nieuwe aanpak. Mezzosopraan Roza Herwig en pianist Julius Backer presenteren Crazy he calls me, een theatraal programma waarin Herwig verschillende gezichten van een personage toont en repertoire van Rossini, Debussy, Hildegard von Bingen tot Gershwin en Berio combineert; haar broer Joshua Herwig schreef een nieuw kaderstuk. Countertenor Gerben van der Werf en pianist Pieter Bogaert brengen A Farewell to Arms, geïnspireerd op Hemingways roman over de Eerste Wereldoorlog, met onder meer Finzi, Mahler, Schubert en Purcell; in hun mise-en-scène speelt de pianist ook een vertellende, dramatische rol.
Kortom: Theatre in Song wil het klassieke lied uit zijn comfortzone halen, podiumteksten en muziek integreren, en zangers ruimte geven om verhalen te vertellen die zowel in traditionele zalen als in onverwachte omgevingen aanslaan.