Welke politicus vertelt het eerlijke verhaal over migratie?
In dit artikel:
Veel Nederlandse politici spelen in op kiezersangst over migratie door te beloven de instroom te beperken of stop te zetten, maar vertellen zelden wat de lange-termijngevolgen daarvan zouden zijn. Dat gebrek aan openheid vergroot volgens de auteur de maatschappelijke onrust en helpt extreemrechtse sentimenten ingang vinden — iets wat recent leidde tot incidenten in onder meer Den Haag.
De schrijver wijst erop dat vooral CDA en VVD decennialang verantwoordelijk zijn geweest voor het bevorderen van massaimmigratie sinds de jaren vijftig. Wanneer de VVD nu migratie aanvalt en de schuld schuift naar tegenstanders zoals Frans Timmermans, verbergt zij daarmee haar eigen aandeel in problemen als woningnood en druk op de asielopvang. Tegelijkertijd negeert de partij dat veel van de huidige welvaart mede te danken is aan migratie: arbeidskrachten, hoogopgeleide kenniswerkers (bijvoorbeeld cruciaal voor bedrijven als ASML), ondernemers met een biculturele achtergrond en culturele en sportieve successen zijn zonder immigratie anders verlopen of uitgebleven.
Misstanden — zoals uitbuiting van Oost-Europese arbeiders — moeten worden aangepakt, maar een gesloten grenzenbeleid zou een venster naar kennis, arbeid en ondernemerschap sluiten dat belangrijk was voor economische en sociale vooruitgang. Demografische cijfers ondersteunen die zorg: Eurostat berekende dat de EU-bevolking bij voortgezet huidig migratiesaldo daalt van 447 miljoen (2022) naar 419 miljoen in 2100, maar bij een volledige immigratiestop zakt die naar circa 295 miljoen (−34%). Nederland zou bij zo’n stop terugzakken naar ongeveer 13 miljoen inwoners, het niveau van 1970; Italië, met een zeer laag geboortecijfer, zou volgens de berekeningen halveren. Ook neemt het aandeel werkenden ten opzichte van ouderen af zonder migratie, wat drukken op pensioenen en zorgkosten doet toenemen.
De verwachte automatisering en opkomst van AI verdwijnen niet uit het debat, maar vormt geen waterdicht argument voor een migratiestop: technologische vernieuwing verandert banen, maar historisch nam de werkzame beroepsbevolking juist toe (CBS: van ~4,6 miljoen in 1970 naar ~9,8 miljoen recent). Daarmee blijft de behoefte aan arbeidskracht en kennis groot.
De auteur pleit ervoor kiezers eerlijk te informeren over de gevolgen van meer, gelijkblijvende, minder of geen immigratie. Praktische voorbeelden: de woningnood los je niet op met een immigratiestop, maar door veel meer sociale huur te bouwen; de Raad van State’s kritiek op bepaalde plannen betekent niet dat sociale huurwoningen massaal naar statushouders gaan — het COA meldt dat gemiddeld 6–10% van vrijkomende sociale huurwoningen naar statushouders gaat en ruim 90% naar andere woningzoekenden.
Politici moeten volgens het artikel durven uitleggen dat het beperken of stoppen van immigratie op termijn kan leiden tot aanzienlijke economische achteruitgang en directe tekorten in cruciale sectoren zoals de zorg. Tegelijk blijft de keuze over migratie bij de kiezer liggen: of men kiest voor demografische en economische versterking met migratie, of voor een krimpend en potentieel minder welvarend Nederland. Die keuze zou het debat en de stembusgang van 29 oktober moeten bepalen.