'We motten doorlopen' voor de Veluwse vlinders

donderdag, 2 oktober 2025 (12:05) - NatureToday.nl

In dit artikel:

De Veluwe is nog steeds een van de belangrijkste vlindergebieden van Nederland, maar veel typisch Veluwse soorten staan onder druk. De kleine heivlinder komt in ons land vrijwel alleen nog voor op het Kootwijkerzand; zijn rupsen zijn gespecialiseerd op buntgras in halfopen stuifzanden die door opschot en stikstofdepositie verdwijnen. Het gentiaanblauwtje heeft een ingewikkelde levenscyclus: rupsen eten eerst klokjesgentiaan en worden daarna door een specifieke knoopmier geadopteerd om in het mierennest te overwinteren en te verpoppen. Verdroging, verzuring en vermesting maken open terreinen ongeschikt en verhinderen dat de zeldzame waardplant kan ontkiemen. Ook nachtvlinders als de Veluwse ondersoort van de herfstspinner (recent niet meer waargenomen) en de purperbeer (afhankelijk van oude, structuurrijke heide) zijn sterk in aantal afgenomen.

Om aandacht en middelen te genereren loopt De Vlinderstichting op zaterdag 11 oktober mee met de Veluweloop, een estafette van bijna 90 km verdeeld over twaalf etappes. Het team heet ‘We motten doorlopen’ en wil met deelname en fondsenwerving onderzoek en beheermaatregelen mogelijk maken zodat de karakteristieke vlinders behouden blijven. Iedere loper draagt een typische Veluwse vlinder als mascotte; de gevlamde vlinder (Endromis versicolora) krijgt een ereplaats op de shirts — de wetenschappelijke naam verwijst speels naar ‘dromos’ (hardlopen) en het dichte, warme harenpak van de vlinder.

Naast fondsen zijn herstelmaatregelen nodig, zoals het vrijhouden en herstellen van open zand- en heideterreinen (bijvoorbeeld door begrazing, plaggen of gericht beheer) en het verbeteren van habitatkwaliteit. De actie van De Vlinderstichting combineert bewustwording, wetenschappelijk onderzoek en praktische beheerinspanningen om de Veluwse vlinders te behouden.