Wat kunnen we verwachten van internationale vredesmacht Oekraïne? 'Nederland heeft heel wat te bieden'
In dit artikel:
Na een mogelijk staakt-het-vuren tussen Oekraïne en Rusland komt er een internationale vredesmacht om Oekraïne te beschermen; 26 landen doen daaraan mee, waaronder Nederland. Deze missie moet toezien op naleving van het bestand en het creëren van veilige omstandigheden voor burgers en hulpverlening. Wat precies van de garantiemacht verwacht mag worden hangt sterk af van haar mandaat, de omvang en de regels voor optreden: mogelijk taken zijn het bewaken van frontlijnen, escorteren van humanitaire konvooien, ontmijnen, toezicht houden op terugtrekking van strijdkrachten en het beschermen van vluchtelingen en ontheemden.
De effectiviteit van zo’n missie staat of valt met politieke afstemming en toestemming van betrokken partijen; zonder brede internationale juridische basis en instemming van alle strijdende partijen is het moeilijk om stevig op te treden. Operationele uitdagingen zijn onder meer het grote grondgebied van Oekraïne, bestaande frontlinies en risico’s op incidenten of escalatie. Nederland kan bijdragen met personeel, materieel of logistieke steun, maar inzet wordt in de regel gekoppeld aan politieke besluitvorming en parlementaire goedkeuring.
Kortom: de internationale garantiemacht is bedoeld om stabiliteit en bescherming te bieden na een wapenstilstand, maar haar concrete invloed zal afhangen van het mandaat, de samenstelling en de bereidheid van de partijen om zich aan afspraken te houden. Zonder die voorwaarden blijft de missie vooral een instrument om veiligheid te versterken, geen garantie voor onmiddellijke, volledige vrede.