Wat kunnen koppels leren van vechtscheidingsfilm The Roses? 'In een relatie hebben beide partners hun eigen waarheid'

zondag, 21 september 2025 (15:12) - NRC Handelsblad

In dit artikel:

The Roses begint als een klassieke liefdeskomedie: Ivy en Theo, gespeeld door Olivia Colman en Benedict Cumberbatch, ontmoeten elkaar en storten zich meteen in een hevige, gepassioneerde relatie. Zij verhuist van Groot-Brittannië naar Amerika; tien jaar later zijn zij ouders van twee kinderen, hij een gerespecteerd architect, zij vooral huisvrouw en bakster. Een storm richt alles op zijn kop: Theo’s ‘iconische’ gebouw stort in, Ivy’s carrière krijgt een kans wanneer een recensent haar nieuwe restaurant ontdekt, en de rollen wisselen — zij wordt de beroepsmatige kostwinner, hij neemt de opvoeding over. Klein begonnen irritaties escaleren via publieke vernedering en wrok tot een dramatische climax.

Psychotherapeuten Jean-Pierre van de Ven en Marte Kaan zagen de film kort na de release en gebruiken het verhaal als casus om herkenbare relatiepatronen te bespreken. Ze leggen uit dat het type begin van een relatie — directe verliefdheid versus eerst vriendschap — invloed heeft op latere verwachtingen: snelle verliefdheid kan veel projecties en teleurstellingen met zich meebrengen omdat je in de ander iets uit je verleden herkent dat niet per se bij die persoon hoort.

Kinderen veranderen de dynamiek: ze dwingen tot samenwerking en communiceren, maar brengen ook slaapgebrek en een veranderde prioritering van behoeften. Waar sommige stellen juist dichter bij elkaar komen, ontstaat bij anderen langdurige onverwerkte frustratie. Kaan raadt grootmoedigheid aan: het vermogen om kleine scheurtjes te verdragen bepaalt vaak of een relatie blijft functioneren.

Een belangrijk twistpunt in de film is verschil in opvoedingsstijl. Ivy voedt met genegenheid en lekkernijen; Theo reageert later met strakke discipline en sport. Van de Ven merkt dat ruzie over opvoeden een frequent consultreden is: het gaat vaak om fundamentele keuzes (vrijheid versus structuur) en het is zinvoller om elkaars talenten te erkennen en in te zetten dan in een machtsstrijd te vervallen.

Communicatieverval is een ander terugkerend thema. Beide therapeuten signaleren dat partners zich geleidelijk terugtrekken, non-verbaal ‘uitchecken’ en moeite hebben om over verlies of falen te praten. Verliezen — een carrière, een rol — moeten gerouwd worden; zonder dat ontstaat verwijdering en schuldgeven, wat leidt tot wrok. Praktisch advies is om vanuit de eigen ervaring te spreken (“ik-gevoelens”), vaker samen tijd te maken en concrete positieve zaken te benoemen.

De film overdrijft voor komisch-therapeutisch effect — de scheiding en publieke ontleding lopen in de plot extremer af dan in de meeste echte echtscheidingen, waar advocaten en mediators doorgaans de boel afremmen en tot praktische verdelingen (bijv. het huis voor hem, het restaurant voor haar) komen. Van de Ven verwijst naar onderzoekers zoals Esther Kluwer: duurzame relaties bouwen op tijd samen doorbrengen, positieve emoties versterken en negatieve beperken, elkaar gunnen en vergeven. Hij voegt eraan toe dat het soms ook helpt om elkaar simpelweg wat ruimte te geven.

Kortom: The Roses gebruikt satire en escalatie om herkenbare, alledaagse problemen — projectie bij verliefdheid, de impact van kinderen, ruzies over opvoeding, gebrekkige rouwverwerking en communicatieverlies — zichtbaar te maken. Voor veel stellen biedt de film een spiegel: humor en overdrijving onthullen patronen waar therapie, bewust communiceren en kleine praktische gewoonten nog veel leed kunnen voorkomen.