Wanneer absolute democratie verandert in een dictatuur van de meerderheid

In dit artikel:

Ilja Leonard Pfeijffer stelt dat kiezers van rechts-populistische partijen (zoals PVV, JA21, BBB en FvD) een voorkeur hebben voor wat hij een "absolute democratie" noemt: een systeem waarin de meerderheid vrijwel onbeperkt haar wil kan opleggen. Daartegenover plaatst hij aanhangers van links-progressieve en middenpartijen (D66, PvdA, GroenLinks e.a.) die volgens hem de voorkeur geven aan een "constitutionele democratie" met grenzen aan de macht via rechtsstaat, instituties en checks-and-balances om minderheden te beschermen. De tegenstelling legt een fundamenteel verschil in opvatting bloot over de rol van instituties — of die dienen om meerderheidswil te faciliteren of juist om die te temperen ten behoeve van rechtsbescherming en pluralisme. Pfeijffers analyse verklaart waarom conflicten over thema’s als rechterlijke controle, grondrechten en besluitvormingsprocedures politiek zo scherp kunnen lopen: het gaat niet alleen om beleid, maar om twee verschillende democratische principes. Deze kijk biedt een verklarend kader voor recente polarisatie in de Nederlandse politiek, waarin vragen over macht, legitimiteit en bescherming van minderheden centraal staan.