Waarom Zembla de podcast 'Op zoek naar Marlotte' heeft gemaakt
In dit artikel:
In de Zembla-podcast Op zoek naar Marlotte onthult onderzoeksredactie Zembla dat “Marlotte” een volledig verzonnen persoon is. De redactie ging het dossier na na een tip van psychologiestudente Annika, die jarenlang via chat contact dacht te hebben met een zwaar verminkt meisje dat in het brandwondencentrum in Beverwijk zou hebben gelegen en daar uiteindelijk eenzaam zou zijn overleden. Op basis van duizenden pagina’s aan whatsapp-gesprekken, dagboeken, tekeningen, medische screenshots, foto’s en andere documenten leek het verhaal aanvankelijk goed onderbouwd en speelde de zaak zelfs op ministerieel niveau.
Tijdens systematische verificatie trad echter het keerpunt op: er was geen enkele administratieve of feitelijke bevestiging van Marlottes bestaan — geen inschrijving op school, geen adres, geen ziekenhuisregistratie. Het definitieve bewijs dat het verhaal gefantaseerd was, kwam toen het Rode Kruis Ziekenhuis in Beverwijk bevestigde dat een patiënt met die naam nooit bij hen is opgenomen. Zembla concludeert dat zowel Annika als de redactie doelbewust zijn misleid door een zorgvuldig geconstrueerde leugen.
Zembla publiceert het onderzoek juist omdat het een les is in journalistieke verificatie en omdat het toont hoe kwetsbaar mensen en instituten zijn voor langdurige online misleiding. De redactie belicht daarnaast dat zulke praktijken passen in bredere trends van nepnieuws, deepfakes en digitale manipulatie. De politie onderzoekt of er mogelijk sprake is van een strafbare vorm van psychische mishandeling, en Zembla stelt dat soortgelijke gevallen vaker voorkomen, waarbij afhankelijkheidsrelaties online ontstaan zonder fysiek contact.
De podcast maakt transparant hoe Zembla is te werk gegaan en waar het is vastgelopen. De redactie heeft de vermeende dader uitgebreid de gelegenheid gegeven te reageren; haar identiteit is afgeschermd, maar haar stem is in de uitzending opgenomen omdat die bijdrage essentieel wordt geacht voor de waarachtigheid van het verhaal. Valse personages (zoals “Marlotte” en “Mare”) zijn ingesproken door collega’s; ontvangen whatsapp-berichten en sommige e-mails zijn origineel maar worden voorgelezen door redacteuren; telefoongesprekken en interne vergaderingen zijn authentiek opgenomen tijdens het onderzoek.
Het Brandwondencentrum benadrukt dat het verhaal schade kan toebrengen aan vertrouwen in de zorg. Zembla plaatst precies daarom deze casus in de openbaarheid: niet primair om een dader in de schijnwerpers te zetten, maar om te waarschuwen, te laten zien hoe verificatie werkt en aandacht te vragen voor de reële gevaren van digitale misleiding.