Waarom we op vakantie dromen over een andere baan, maar meestal alles bij het oude blijft

In dit artikel:

Josine Krasser‑Smit (46) besloot vorig jaar tijdens een zomervakantie op een camping in Oost‑Groningen een ingrijpende carrièreswitch te maken: na ongeveer twintig jaar als statistisch analist bij De Nederlandsche Bank liet ze zich om- en bijscholen tot verpleegkundige. De praktische doorbraak kwam toen ze ontdekte dat er een hbo‑traject bestaat waarin je drie dagen werkt en één dag per week naar school gaat, met een leerlingensalaris dat – gecombineerd met onregelmatigheidstoeslagen – financieel haalbaar bleek voor haar gezin. Haar omslag illustreert hoe vakantieafstand mensen ruimte geeft om fundamenteel over werk na te denken.

Onderzoek van vacatureplatform Indeed onder ruim 1.500 werkenden toont dat vakanties vaak tot reflectie leiden: ruim vier op de tien mensen keren met tegenzin terug naar hun werk en iets meer dan 10 procent besluit tijdens vakantie om daadwerkelijk naar ander werk te zoeken. Stan Snijders, managing director van Indeed Benelux, ziet in die cijfers bevestigd dat afstand nemen vaak nieuwe inzichten oplevert en dat thema’s als werkplezier, ontwikkeling en balans zwaar meewegen in carrièrekeuzes. Ook de Nationale Vacaturebank signaleerde dat september – kort na de zomer – de populairste sollicitatiemaand is, gevolgd door oktober en november.

Arbeidspsychologe en coach Tosca Gort noemt vakantie een geschikt moment voor diepere levensreflectie: mensen gebruiken de rust om vragen te stellen als ‘is dit nog leuk?’ of ‘verdien ik hier genoeg?’. Ze benadrukt dat het goed is regelmatig stil te staan bij je werk, omdat anders vervreemding of vastlopen kan optreden. Tegelijk ziet Gort dat het daadwerkelijk ‘het roer volledig omgooien’ in de praktijk zeldzaam is; in ongeveer de helft van de gevallen resulteert de kortstondige stop‑emotie in het accepteren van bestaande ergernissen (zoals lange reistijd of een lastige leidinggevende) in plaats van een baanwissel. Volgens haar ligt de vraag van cliënten tegenwoordig minder bij overleven op het werk en meer bij het nastreven van werkgeluk.

Voor Krasser‑Smit pakte de switch goed uit; zij noemt de keuze een van de beste beslissingen in jaren. Voor werkgevers biedt deze vakantiereflectie een aanwijzing: aandacht en een persoonlijk gesprek met terugkerende medewerkers kunnen helpen om signalen van demotivatie of veranderdrang op te vangen. Tegelijk wijzen trends erop dat, ondanks dalende chronische stress, werkplezier vaak ontbreekt en dat organisaties meer zouden kunnen inzetten op floreren in plaats van alleen op verzuimreductie.