Waarom migratie in verkiezingstijd een lastig onderwerp is voor Frans Timmermans
In dit artikel:
Frans Timmermans zit in een spagaat binnen de nieuwgevormde GroenLinks–PvdA: hij wil de partij profileren als strenger op migratie, maar een deel van de achterban verzet zich tegen die koers. Hoofdstuk 9 van het concept-verkiezingsprogramma (migratie) lokte met 45 amendementen veruit de meeste wijzigingsvoorstellen op — een duidelijk teken dat dit onderwerp gevoelig ligt.
De twistpunt is Timmermans’ steun aan het advies van een staatscommissie voor een “gematigde” bevolkingsgroei van circa 40.000–60.000 mensen per jaar (arbeids- en studiemigranten, buitenlandse huwelijken én asielzoekers). Timmermans maakte die koerswijziging eind 2024 openbaar; volgens het boek Een links verhaal van Coen van de Ven had hij dat liever eerder gedaan, maar vreesde hij een scheuring binnen de fusiepartij.
Op het partijcongres in Ahoy Rotterdam staat veel op het spel, maar de discussie kreeg een digitale omweg: leden stemden al online over de ingediende amendementen. Van de 120.000 leden brachten 16.000 hun stem uit; volgens partijvoorzitter Katinka Eikelenboom zijn de vele amendementen vooral van een klein, actief clubje en volgt ongeveer 80% het advies van het partijbestuur. Timmermans zegt “ontzettend veel steun” van leden te ervaren. Een amendement van de jongerenbewegingen Dwars en Jonge Socialisten werd verworpen; Dwars-voorzitter Gijs Broere betreurt dat fundamentele debatten niet op het congres zelf worden gevoerd en waarschuwt dat de partij te veel in het frame van rechts meegaat.
Extern is migratie sinds 2023 het belangrijkste thema voor veel kiezers, maar slechts 4% van de stemmers die GroenLinks–PvdA overweegt noemt het hun doorslaggevende issue. Toch gebruiken centrum-rechtse partijen de migratiestandpunten om twijfels over samenwerking te benadrukken: VVD-leider Dilan Yesilgöz en CDA-leider Henri Bontenbal stelden afgelopen week kritische vragen aan Timmermans over mogelijke nationale maatregelen. Timmermans houdt zich voorlopig op de vlakte en wijst op het EU-migratiepact dat volgend jaar ingaat; hij wil het debat niet zodanig verscherpen dat samenwerking met centrumpartijen onmogelijk wordt, maar wil ook zijn kritische linkse achterban niet verwaarlozen.