Waarom de SP weer heeft verloren en hoe een winnende SP-campagne eruit ziet

maandag, 24 november 2025 (20:37) - Joop

In dit artikel:

De schrijver reageert op de teleurstellende verkiezingsuitslag voor links in Nederland: GroenLinks–PvdA en de SP verloren flink en het linkse blok is sinds de invoering van het algemeen kiesrecht niet zo klein geweest. Na de val van het kabinet bestond er nog hoop voor de SP: een nieuwe, populaire lijsttrekker en een radicaal programma leken een goede basis voor winst, maar die potentie vertaalde zich niet in zetels.

Centraal in de analyse staat het belang van de campagneperiode: in Nederland worden zetelverschuivingen vaak in de laatste weken beslist (voorbeelden: grote verschuivingen voor D66, PVV en VVD in recente campagnes). De SP-campagne maakte echter niet het verschil. Volgens de auteur zijn er twee hoofdredenen: de SP wekte weinig enthousiasme en maakte zich onvoldoende onderscheid ten opzichte van GroenLinks–PvdA. Beide linkse partijen presenteerden min of meer hetzelfde strategische verhaal — stem op ons om een rechts kabinet te voorkomen — waardoor ongedefinieerde, niet-politiek-ingevoerde kiezers werden meegevoerd door de enthousiasmerende campagne van D66, terwijl strategische kiezers kozen voor de grotere GL–PvdA als effectievere stem tegen rechts.

Die strategie faalde ook voor GL–PvdA: het verhaal “stem op ons omdat alleen wij een links kabinet mogelijk maken” is volgens de schrijver geen aansprekende, wervende boodschap voor breed electoraat. Zo’n tactisch argument bereikt vooral wie al diep in partijprogramma’s en coalitiestrategie zit; voor de rest overtuigt het niet waarom juist die partij moet regeren.

De schrijver stelt dat de SP juist had kunnen winnen door wél maximaal in te zetten op onderscheidende, ambitieuze inhoud. Het partijprogramma bevat volgens hem duidelijke, radicaal-linkse voorstellen die goed werken als campagnethema: voorbeelden zijn huurbevriezing, herinvoering van een zorgfonds, prijsregulering op boodschappen en minder militaire uitgaven. Zulke grote, concrete plannen wekken enthousiasme, trekken media-aandacht en definiëren een eigen visie — in plaats van te verdrinken in strategisch gekibbel met andere linkse partijen.

Internationaal noemt de auteur voorbeelden van politici die juist winst boekten door één helder, gedurfd verhaal te voeren (zoals campagne-claims over huurbevriezing of hernationalisatie). Conclusie: de SP moet haar “radicale” voorstellen consequent en onbevreesd blijven presenteren als logische oplossingen voor nationale problemen om zo populariteit en acceptatie te vergroten — dat is de route naar een winnende linkse politiek volgens de schrijver.