Waarom bouwen woningcorporaties niet meer nieuwe huizen? 'Ze halen te weinig inkomsten op bij scheefwoners'

In dit artikel:

Woningcorporaties in Nederland zitten in een bouwcrisis: ondanks dat er grote leningen en financiële steun beschikbaar zijn (in de berichtgeving wordt soms een bedrag rond 100 miljard genoemd) komt de nieuwbouw van sociale woningen maar moeizaam van de grond. De problemen spelen nu, in de afgelopen jaren en lopen door naar de nabije toekomst. Kernoorzaken zijn een tekort aan geschikte bouwlocaties, oplopende bouw- en grondkosten, en scheefwonen — het fenomeen dat huishoudens met relatief hoge inkomens in sociale huurwoningen blijven wonen waardoor die woningen niet vrijkomen voor de meest hulpbehoevenden.

Gevolg is dat wachtlijsten voor sociale huurwoningen lang blijven en druk op de particuliere huursector toeneemt, wat de betaalbaarheid voor lage- en middeninkomens verder onder druk zet. Corporaties kampen tegelijk met financiële en organisatorische belemmeringen: langdurige vergunningstrajecten, hoge investeringskosten voor duurzaamheidseisen en de noodzaak om hun balans gezond te houden.

Als mogelijke oplossingen worden genoemd: gemeenten moeten meer bouwgrond en ontwikkelruimte vrijmaken en regionaal samenwerken; strengere inkomenschecks en verhuisprikkels kunnen scheefwonen verminderen; versnellen van vergunningprocedures en inzet op prefab/innovatieve bouwmethoden kan kostendruk en doorlooptijden verkorten. Ook het transformeren van leegstaande kantoren en commerciële panden naar woningen en gerichte subsidies voor bouwkosten worden als opties gezien. Belangrijk daarbij is om nieuwbouw te koppelen aan sociale toewijzingsbeleid, zodat investeringen daadwerkelijk leiden tot beschikbaarheid voor de huishoudens die nu op de wachtlijst staan.