VVD-verkiezingsprogramma: middenklasse betaalt, beloften ongeloofwaardig
In dit artikel:
De VVD presenteert een ambitieus verkiezingsprogramma met grote beloften over economische groei, koopkrachtverbetering en minder regeldruk, maar de tekst bekritiseren de auteurs scherp omdat die beloftes volgens hen haaks staan op vijftien jaar VVD-bestuur onder Rutte en het huidige leiderschap van Yesilgöz. Centraal in de kritiek staat dat eerder beleid juist heeft geleid tot hogere lasten, een geknakte middenklasse, verzwakt mkb en een vastgelopen woningmarkt.
Op koopkrachtgebied belooft de partij verlichting voor middeninkomens via lagere lasten, maar het programma combineert dat met omvangrijke bezuinigingen op zorg en sociale zekerheid. Dat zou volgens de critici leiden tot hogere premies, minder basiszorg en hogere eigen bijdragen — effecten die vooral de middenklasse voelen in plaats van de grootverdieners die de VVD claimt te ontzien.
Voor het midden- en kleinbedrijf (mkb) is er de belofte van minder regeldruk en lagere lasten. Tegenwerping: veel van die regeldruk (stikstofmaatregelen, energieheffingen, administratieve verplichtingen) kwam juist in dezelfde periode tot stand en heeft vooral kleinere ondernemers benadeeld, terwijl multinationals soms uitzonderingen kregen. Ook het nasleep van coronamaatregelen en fiscale regelingen heeft volgens de critici het mkb in financiële problemen gebracht.
Op de woningmarkt klinkt een nadruk op bouwen en grootschalige nieuwbouw, maar critici wijzen erop dat de afgelopen jaren de crisis verslechterde: starters vonden nauwelijks huizen, huren stegen en regels maakten bouwen complexer. De partij wordt verweten de oorzaken niet te hebben weggenomen, ondanks nieuwe bouwbeloftes.
Energie- en defensiebeleid krijgen eveneens aandacht. De VVD pleit voor snel bouwen van kerncentrales en wil defensie-uitgaven naar 3,5% van het bbp brengen, maar critici vinden het inconsequent omdat voorbereidingen voor kernenergie volgens hen jarenlang bleven liggen en extra defensie-uitgaven vooral ten koste zouden gaan van zorg en sociale uitgaven.
Ook migratie- en asielbeleid vormen een twistpunt. Ondanks strenge taal in het programma over uitzettingen en minder huisvestingstaken voor statushouders, wijst de kritiek op een lange periode waarin asielinstroom hoog was en opvang onder druk stond (Ter Apel) — beleid waaraan de VVD mede politieke verantwoordelijkheid draagt.
Tenslotte wordt de claim om de overheid in te krimpen betwijfeld: het ambtenarenapparaat groeide in de afgelopen jaren juist fors en uitvoeringsfouten (toeslagenaffaire, problemen rondom Groningen) illustreren volgens de critici falen, niet succes.
Kort gezegd: het programma bevat bekende rechtse speerpunten — lagere lasten, strengere migratie, meer bouwen, kernenergie — maar de belangrijkste verwijzing van de kritiek is dat de VVD zelf vijftien jaar aan de knoppen zat terwijl veel van die problemen zijn verergerd; daarom worden de nieuwe beloften als ongeloofwaardig bestempeld.