VVD en BBB mikken op snel akkoord over verdeling NSC-posten in kabinet-Schoof
In dit artikel:
Den Haag — Na het onverwachte opstappen van minister Henk Veldkamp (Buitenlandse Zaken) stapten alle ministers en staatssecretarissen van NSC deze week collectief uit het kabinet. Premier Schoof noemde het aftreden een „waardeloze dag”; de demissionaire kabinetssamenstelling werd hierdoor opnieuw opgeschud en er ontstonden negen vacante posten.
VVD- en BBB-bewindslieden nemen voorlopig de taken van de weggelopen NSC-collega’s over terwijl de twee partijen, samen met Schoof, de komende dagen zoeken naar een structurele oplossing. Dat is urgent: met slechts 32 zetels voor VVD en BBB is extra Kamersteun nodig om belangrijke stukken zoals de Miljoenennota door te krijgen. Schoof zal ook het overleg met oppositiefracties opzoeken om draagvlak en prioriteiten in kaart te brengen.
De breuk ontstond na een daglang, gespannen beraad over nieuwe sancties tegen Israël. Veldkamp had zonder brede afstemming maatregelen als „noodzakelijk” bestempeld, waarna hij vrijdag abrupt de ministerraad verliet en later zijn vertrek aankondigde. Collega’s waren verrast; sommige bronnen spreken van een overspannen en uitgeputte minister die onvoorbereid naar de ministerraad kwam. Binnen NSC werd zijn stap gezien als een laatste poging om beweging te forceren, maar toen Veldkamp wegging koos de hele partij, na kort intern overleg, om solidair op te stappen uit vrees voor verlies aan geloofwaardigheid.
Er zijn tegenstrijdige beelden over wat er precies in de besloten gesprekken is afgesproken: volgens NSC bood de meerderheid slechts beperkte maatregelen en wilde met name BBB vooral „cosmetische” stappen; andere bronnen zeggen dat er wél ruimte was voor vervolg, bijvoorbeeld om in Europa steun te zoeken voor een importverbod uit illegale nederzettingen. Hoe dan ook, het conflict liep uit op het massale vertrek.
VVD en BBB hopen snel tot een praktische verdeling van bevoegdheden te komen; zaterdag waren de eerste contacten. Verwacht wordt dat niet alle negen NSC-posten meteen worden ingevuld. Geopperde opties zijn onder meer het volledig toevertrouwen van Onderwijs aan staatssecretaris Mariëlle Paul of het aanstellen van één staatssecretaris bij Financiën die zowel belastingen als toeslagen beheert. Die ideeën zijn voorlopig conceptualistisch; het echte overleg moet nog beginnen.
De situatie roept herinneringen op aan eerdere kabinetsgeschillen, zoals de worsteling over de asielportefeuille na het vertrek van de PVV, en onderstreept hoe broos de huidige machtsevenwicht is in een gevallen, demissionair kabinet. De komende dagen zullen duidelijk maken of VVD en BBB snel voldoende afspraken kunnen maken om de lopende bestuursfuncties en belangrijke parlementaire debatten te verzekeren.