Vuurwerk feestelijk? Niet voor vogels

In dit artikel:

Vogelbescherming juicht een landelijk verbod op consumentenvuurwerk toe nu de Eerste Kamer deze zomer instemde met een algeheel verbod dat naar verwachting bij de jaarwisseling van 2026/2027 ingaat. Omdat dit mogelijk de laatste gewone oudjaarsavond met legaal vuurwerk wordt, vreest de organisatie dat veel mensen dit jaar extra gaan “knallen nu het nog mag” of illegaal inkopen. Daarom doet Vogelbescherming nu twee oproepen: particulieren worden gevraagd vrijwillig af te zien van vuurwerk, en gemeenten wordt geadviseerd ofwel nu al lokale afsteekverboden in te voeren, of anders vuurwerkshows zorgvuldig te plannen ver van vogelrijke natuurgebieden.

Het verbod staat er niet alleen om veiligheids- en schadeproblemen aan te pakken — zoals verwondingen, hoge zorgdruk en materiële schade — maar ook vanwege milieu- en dierenwelzijnsargumenten. Vuurwerk produceert fijnstof dat vooral mensen met longaandoeningen treft en levert plastic afval op dat slecht afbreekt. Voor vogels is het effect ernstig: miljoenen vogels schrikken op tijdens de jaarwisseling, vliegen gestrest tussen knallen en vuurwerk en verliezen daarbij kritieke energie in koude omstandigheden. Radarbeelden tonen dat ook kleine vogels massaal opvliegen. In paniek botsen vogels tegen ramen, hoogspanningskabels of raken ze gedesoriënteerd, wat kan leiden tot onderkoeling, uitputting of een verhoogde kans op predatie.

Positief is dat steeds meer gemeenten al verboden hebben of centrale shows organiseren. Vogelbescherming benadrukt echter dat zelfs professionele vuurwerkshows schade kunnen veroorzaken als die vlakbij natuurgebieden plaatsvinden en pleit voor vaste vuurwerkvrije zones rondom kwetsbare vogelgebieden.