Vrijgelaten gijzelaars krijgen het zwaar, verwacht hoogleraar psychologie Ellen Giebels 

In dit artikel:

„De gijzelaars verdienen het op hun eigen manier het leven weer op te pakken,” zegt prof. dr. Ellen Giebels (psychologie, Universiteit Twente). Op basis van tientallen interviews met mensen die ontvoerd of gegijzeld zijn, legt ze uit wat vrijgelaten slachtoffers in de korte en lange termijn kunnen meemaken en welke factoren herstel beïnvloeden.

In eerste instantie voelen veel vrijgelatenen euforie: ze hebben het overleefd en kunnen weer bij familie zijn. Op termijn kunnen echter klachten ontstaan zoals herbelevingen, schuldgevoelens (bijvoorbeeld omdat zij terugkeerden terwijl anderen dat niet deden) en andere trauma-gerelateerde problemen. De ernst hangt af van persoonskenmerken (leeftijd, weerbaarheid) en van de omstandigheden tijdens de gijzeling: in dit geval waren er doodsbedreigingen, executies bij de gevangenneming, schaarste aan voedsel en water en gebrek aan medische zorg — fysiek lijden dat de kans op blijvende schade vergroot.

Giebels waarschuwt ook voor sociale en maatschappelijke risico’s: sommige vrijgelatenen kunnen ongewild „publiek bezit” worden, onder druk gezet om zich over politieke kwesties uit te spreken of in rollen geduwd te worden waar zij nog niet aan toe zijn. Ze benadrukt voorzichtigheid met algemene conclusies omdat de ervaringen per persoon en locatie (bijv. ondergrondse tunnels versus andere situaties in Gaza) sterk verschillen. Herstel vraagt volgens haar ruimte, respect voor individuele behoeften en gerichte professionele ondersteuning.