Vóór de democratie

In dit artikel:

Bas Heijne’s boek Voor de democratie fungeerde als vertrekpunt voor een kritische beschouwing over de Nederlandse campagnesfeer nu de verkiezingen over twee dagen plaatsvinden. De auteur mijmert over campagneposters en slogans die hij onderweg tegenkomt en plukt daar voorbeelden uit: de VVD probeert kiezers te lokken met beloftes van financiële rust, maar opereert tegelijk in een politieke constellatie die naar rechts opschuift; BBB presenteert zich als oplossing na maanden van politieke missers, maar volgens de schrijver levert die partij vooral problemen; en de PVV zet in op strakke nationalistische taal die makkelijk verhitting en uitsluiting kan voeden.

Hij hekelt ook de demonstranten die met extreemrechtse symboliek en agressie de publieke orde verstoren, en noemt die geen representatie van Nederland. Centrum-links partijen pogen kanshoudende boodschappen — bijvoorbeeld samen vooruit of dat iets wél kan — waarbij D66 optimisme uitstraalt, terwijl GroenLinks en PvdA samenwerken. FvD gebruikt patriottische beelden, Denk een strak moment-slogan, en het CDA profileert zich via een grote portretfoto van lijsttrekker Henri Bontenbal.

De column waarschuwt impliciet voor het normaliseren van antidemocratische elementen en populistische trucs en sluit met een oproep: stem, maar kies een partij die consequent de democratie verdedigt en nooit samenwerkt met krachten die die democratie ondermijnen. De kernboodschap is dat het behoud van democratische waarden de belangrijkste stelregel zou moeten zijn bij de stembusgang.