Voor alles gebruiken we DigiD, behalve om te stemmen

In dit artikel:

In Nederland verloopt veel overheidscommunicatie digitaal en beveiligd met DigiD, maar verkiezingen blijven analoog: grote papieren stembiljetten, potlood, open stembureaus en handmatige tellingen. Recent leidde dat tot tientallen hertellingen op grond van artikel 101 Kieswet; in 30 gemeenten werden de stemmen opnieuw geteld. Volgens het ANP leverden die hertellingen onder meer 1.319 minder stemmen voor de PVV en 4.314 meer voor D66 op, een zorgwekkend verschil nu slechts circa 10% van de gemeenten gecontroleerd is. Meestal gaat het om kleine afwijkingen van enkele stemmen, maar één of meer grote fouten blijken mogelijk.

De incidenten roepen vragen op over de onafhankelijkheid en betrouwbaarheid van de gebruikte verkiezingssoftware. Eerder onderzocht HackDefense de OSV2020-software; oprichter Mark Koek heeft politiek verleden bij D66, wat volgens het artikel twijfel zaait over onpartijdigheid. De Kiesraad liet de huidige OSV-versie door Fox-IT testen; dat bedrijf is opgericht door Ronald Prins (lid van de Kiesraad en ex-AIVD) en wordt in het stuk in verband gebracht met banden naar de Britse inlichtingendienst GCHQ. De auteur bekritiseert zo de selectie van experts en trekt parallellen met bijvoorbeeld de selectiecriteria bij Albert Heijn-wedstrijden, waar belangenverstrengeling wordt geweerd.

Historische context: elektronisch stemmen werd in Nederland in 2007 afgeschaft vanwege gebreken in controleerbaarheid en manipulatie‑risico’s. De schrijver concludeert dat de huidige problemen vooral menselijke fouten en beschuldigingen tegen gekleurde deskundigen zijn, en pleit voor een moderne, DigiD‑gebaseerde stemmethode die zonder tussenkomst van vrijwilligers werkt en wel controleerbaar zou moeten zijn. De tekst nodigt uit tot debat over privacy, onafhankelijkheid van toetsing en of digitale stemoplossingen inmiddels voldoende veilig en transparant kunnen zijn.