Von der Leyen maakt opwachting voor politieke aftrap: dit staat ons te wachten en zo liggen de verhoudingen in Europa

In dit artikel:

Ursula von der Leyen, als voorzitter van de Europese Commissie de belangrijkste Brusselse bestuurder, opent woensdag het politieke jaar met haar jaarlijkse State of the Union-toespraak. Ze gebruikt die toespraak om het beleidsprogramma voor de komende maanden te presenteren, met thema’s als migratie en een nieuw, ambitieus klimaatdoel prominent op de agenda.

De speech krijgt extra gewicht omdat Von der Leyen zelf steeds vaker onder vuur ligt: zowel lidstaten als politieke tegenstanders voeren kritiek op haar aanpak en prioriteiten. Daardoor is de toespraak niet alleen inhoudelijk belangrijk, maar ook een test van haar gezag en vermogen om meerderheden binnen de EU te smeden.

De onderwerpen die zij aanstipt — strengere migratiemaatregelen enerzijds en versnelde klimaatambities anderzijds — illustreren de spanningen tussen lidstaten die verschillende belangen en electorale druk voelen. Migratie blijft een splijtzwam tussen zuidelijke en oostelijke landen, terwijl klimaatbeleid vragen oproept over kosten, concurrentiepositie en uitvoering.

Praktisch gezien zal Von der Leyen met deze aftrap proberen een richting te geven aan wetgevingsvoorstellen en politieke prioriteiten die de komende maanden moeten worden uitgevochten in het Europees Parlement en de Raad. De uitkomst van die strijd bepaalt mede hoe de machtsverhoudingen in Brussel en tussen de lidstaten zich ontwikkelen in dit cruciale, politiek geladen jaar.