Von der Leyen geeft de EU cadeau aan Donald Trump
In dit artikel:
Sinds de herverkiezing van Donald Trump schetst het artikel een somber beeld van de Europese positie: de EU zou beetje bij beetje ondergeschikt raken aan Washington op terreinen als handel, defensie en technologie, waarbij Ursula von der Leyen als zwakke leider wordt weggezet die te veel concessies doet.
Wat gebeurde: eind juli 2025 tekende Von der Leyen op een Schotse golfbaan een handelsakkoord met de VS dat volgens critici sterk in Amerikaans voordeel uitvalt en een toeslag van 15 procent op EU-exporten naar de VS bevatte. De overeenkomst moest een handelsoorlog voorkomen, maar legde Brussel ook open voor Amerikaanse druk. Het Witte Huis eiste dat Europese milieuwetgeving en due‑diligence‑regels voor Amerikaanse bedrijven worden opgeschort; anders zou de deal ter discussie staan en zou de VS hogere tarieven kunnen opleggen. EU‑woordvoerders ontkenden terugdraaien van wetten, maar Politico meldde dat ambtenaren een ‘checklist’ opstellen om Amerikaanse zorgen tegemoet te komen.
Op techgebied escaleert de spanning: Trump bekritiseerde de boete van de Europese Commissie aan Google en beloofde zulke sancties niet te accepteren. Tegelijk oordeelde de Commissie op 23 oktober 2025 voorlopig dat Meta (Facebook/Instagram) en TikTok regels uit de DSA rond contentmoderatie hadden overtreden. EU‑toezichthouders lijken terughoudend te zijn met verdere financiële maatregelen uit vrees voor Amerikaanse tegenreacties; in december wordt een nieuw pakket aangekondigd dat regelgeving voor digitale en technologische bedrijven zou moeten vereenvoudigen.
Ook defensie staat onder Amerikaanse invloed. De invoering van een NAVO‑norm die EU‑landen jaarlijks 5 procent van het bbp aan defensie moet uittrekken — een maatregel die in het artikel wordt toegeschreven aan druk van Trump en genoemd in samenhang met Mark Rutte — wekt grote zorgen over begrotingsdruk. In Nederland zouden hogere belastingen, bezuinigingen op zorg, het (her)gebruik van pensioenreserves en versobering van de AOW tot de mogelijke consequenties behoren; veel partijen zouden de maatregel steunen.
Achtergrond en interpretatie: volgens sommige commentators, zoals columnist Janan Ganesh, kiezen Europese leiders uit angst voor Russische en Chinese dreiging tijdelijk voor ondergeschiktheid aan de VS in ruil voor veiligheid. De auteur pleit echter voor een andere koers: meer onafhankelijke Europese geopolitieke positie, herstel van dialoog met China en Rusland en herstructurering van de EU om weer zelfbewust op het wereldtoneel te staan.