Von der Leyen: begroting versterkt onafhankelijkheid EU
In dit artikel:
De Europese Commissie heeft een nieuwe meerjarenbegroting voor 2028-2034 gepresenteerd ter waarde van 2000 miljard euro, die volgens voorzitter Ursula von der Leyen de grootste en meest ambitieuze ooit is. Deze begroting is strategischer en flexibeler opgezet, met minder aparte potjes die zijn samengevoegd in enkele grote fondsen. Een belangrijk fonds van 865 miljard euro richt zich onder meer op grensbeheer, migratie, sociaal beleid, plattelandsontwikkeling en steun aan achtergestelde regio’s. Daarnaast is 400 miljard euro gereserveerd voor crisissituaties.
Een groot deel van het budget, 131 miljard euro, gaat naar defensie en ruimtevaart, wat een vijfvoudige stijging betekent ten opzichte van de huidige uitgaven. Nieuw is ook de mogelijkheid voor lidstaten om tot 150 miljard euro te lenen van de Europese Commissie – de zogenoemde "katalysator-euro" – om te investeren in Europese prioriteiten, zoals defensie. Nederland staat hier kritisch tegenover.
Voor Oekraïne is 100 miljard euro gereserveerd ter ondersteuning van wederopbouw en het EU-toetredingsproces. Uitbreiding van de Unie blijft een topprioriteit, met Servië, Bosnië en Herzegovina, Montenegro, Kosovo, Noord-Macedonië en Albanië in de wachtkamer, als strategische investering in Europese stabiliteit en welvaart.
De financiering van deze ambitieuze plannen gebeurt deels door nieuwe Europese heffingen, zoals op tabak, elektronisch afval en een belasting voor grote bedrijven met een omzet boven 50 miljard euro. Hiermee verwacht de Commissie ruim 400 miljard euro binnen te halen, wat ook nodig is voor het aflossen van leningen uit het coronaherstelfonds. Hoewel de lidstaten meer moeten bijdragen, benadrukt Von der Leyen dat hun netto bijdrage "stabiel" blijft.