Vogelgriep in Bennekom, 'Dan denk je wel even: nee hè?'

In dit artikel:

Anton van Steenbergen, pluimveehouder op een bedrijf dat al een eeuw in de familie is, kreeg recent het nieuws dat vogelgriep was vastgesteld op een bedrijf in Bennekom — op ongeveer 2,5 kilometer afstand. Zijn bedrijf valt daarmee in de 3-kilometerzone; hij mag dertig dagen geen kippen of mest vervoeren en heeft strikte toegangszorg ingevoerd: linten rond de stallen, verplichte desinfectie voor personeel en geen verkoop uit de eierenautomaat. NVWA-inspecteurs controleren het gebied en nemen bloedmonsters en kijken of er ergens eieren worden verhandeld.

Van Steenbergen kent de impact van eerdere uitbraken: ruim twintig jaar geleden werden ook zijn legpluimvee geruimd, en nu doet hij mee aan een opkoopregeling waardoor zijn kippen op 11 december opgehaald worden — een gedwongen einde aan het familiebedrijf. Binnen een straal van 10 kilometer rond de besmette fokkerij liggen 87 pluimveebedrijven; voor hen geldt sinds de uitbraak een vervoersverbod. Voor enkele bedrijven is dat een zware economische klap.

Sectorvertegenwoordiger Kees de Jong (LTO) meldt dat er dit jaar al meer uitbraken zijn dan in de voorgaande periode, ondanks dat een ophokplicht al sinds 16 oktober van kracht is. Experts wijzen erop dat het virus zich via microdeeltjes zoals stof, veren en vuil kan verspreiden, waardoor een stal nooit volledig hermetisch af te sluiten is. Thijs Kuiken, hoogleraar vergelijkende pathologie, noemt gebreken in gebouwen (lekken of openingen) als mogelijke binnenkomenroutes en wijst erop dat de huidige golf vooral wordt aangedreven door een toename van besmette watervogels — eenden, ganzen en zwanen — vooral in waterrijke gebieden.

Virologisch lijkt het nu te gaan om een nieuwe variant van het aviaire influenzavirus; wat dat voor de verdere ontwikkeling van de uitbraak betekent is nog onduidelijk. Daarom gelden strenge restricties en intensievere controlemaatregelen rondom verdachte en besmette bedrijven.

Tegelijk loopt sinds maart een pilot met vaccinatie op één pluimveebedrijf. Volgens het ministerie verloopt die proef goed en worden de eieren van die kippen in Nederland verkocht. Het ministerie benadrukt echter dat grootschalige inzet van een vaccin niet kan worden versneld: toepassing is alleen toegestaan binnen de kaders van Europese regelgeving en zolang er geen officieel vaccinatieprogramma is blijft gebruik van vogelgriepvaccins in Nederland verboden.

Kort samengevat: lokale pluimveehouders ondervinden directe beperkingen en economische gevolgen door de recente uitbraak in Bennekom, terwijl experts waarschuwen voor de moeilijke beheersbaarheid van het virus en beleidsmakers vasthouden aan strikte regels rond eventuele vaccinatie.