VN-top biedt „historische kans" om plasticvervuiling in te dammen
In dit artikel:
In Genève onderhandelen 184 landen over een bindend wereldwijd verdrag om plasticvervuiling aan te pakken. De milieuorganisatie UNEP waarschuwt dat plastic inmiddels wijdverspreid is in de natuur, oceanen en zelfs in ons lichaam, met ernstige gevolgen voor milieu, economie en gezondheid. Ondanks eerdere bijeenkomsten in landen als Canada en Zuid-Korea, is de oorspronkelijke deadline voor het verdrag in 2024 niet gehaald, waardoor de gesprekken nu extra tijd krijgen. Centraal staat het streven naar een internationaal plafond op de productie van plastic om verdere groei te beperken.
De discussie wordt bemoeilijkt doordat landen als de Verenigde Staten, Rusland en Saudi-Arabië het beperken van plasticproductie blokkeren. Deze olielanden beschouwen plastic als cruciaal voor hun economie, vooral gezien de verwachte afname van de oliebehoefte door de opkomst van elektrisch vervoer. Tegelijkertijd groeit de productie van nieuw plastic sneller dan de wereldwijde recyclecapaciteit, waarbij slechts 9 procent van al het plastic daadwerkelijk wordt hergebruikt. China, de VS en het Midden-Oosten zijn de grootste producenten.
Naast productiebeperking wordt ook besproken hoe het gebruik van giftige chemicaliën kan worden verminderd en welke steun ontwikkelingslanden nodig hebben bij de uitvoering van het verdrag. Dit is urgent gezien de disproportionele last die deze landen dragen, terwijl zij het minst hebben bijgedragen aan de vervuiling. Milieuorganisaties wijzen op het probleem van rijkere landen die hun plasticafval exporteren naar landen zonder voldoende recyclefaciliteiten, zoals Indonesië en Maleisië. Zo is de Zwitserse export van plasticafval naar Maleisië fors toegenomen. Het verdrag zou ook hier meer verantwoordelijkheid moeten afdwingen zodat landen hun eigen afval beter beheren.
Wetenschappers benadrukken bovendien de enorme sociale en economische kosten van plasticvervuiling, die jaarlijks meer dan 1,5 biljoen dollar bedragen. Voorzitters van de onderhandelingen zien de bijeenkomst in Genève als een historische kans om wereldwijd de plasticcrisis tegen te gaan, ondanks de huidige politieke obstakels en belangenconflicten.