VN-rapport: moord, verkrachting en slavernij in Sudanese stad al-Fashir
In dit artikel:
Een nieuw VN-rapport stelt dat de paramilitaire Rapid Support Forces (RSF) in al-Fashir (Darfur) systematisch misdaden tegen de menselijkheid en oorlogsmisdaden heeft begaan. De RSF wordt ervan beschuldigd moord, marteling, slavernij en omvangrijk seksueel geweld te plegen, mensen gedwongen te verplaatsen en doelbewust uithongering als oorlogswapen in te zetten door burgers te beroven van voedsel, medicijnen en andere levensbehoeften. Het rapport wijst ook op vervolging op grond van politieke overtuiging, afkomst en gender.
De Verenigde Naties benadrukken dat niet alleen de RSF verantwoordelijk is; ook het Sudanese leger valt volgens het rapport burgers aan en draagt bij aan de vernietiging van medische centra, markten, watervoorzieningen en vluchtelingenkampen. VN-onderzoekers spreken van bewuste oorlogstactieken die neerkomen op ernstige misdrijven en zelfs handelingen richting vervolging en uitroeiing. In het kamp Zamza in al-Fashir werden naar schatting tussen de 300 en 1.500 mensen omgebracht, voornamelijk vrouwen en kinderen.
Het rapport beschrijft bovendien systematisch seksueel en gendergerelateerd geweld door RSF-rebellen en betrokkenheid van legerpersoneel bij seksuele martelingen. Slachtoffers waren vaak vrouwen en meisjes uit niet-Arabische gemeenschappen; enkele slachtoffers waren pas twaalf jaar oud. Humanitaire hulpverlening wordt zwaar belemmerd: tussen april 2023 en april 2025 zouden meer dan tachtig Sudanese hulpverleners zijn gedood en anderen gevangengenomen.
De bevindingen vallen samen met een recente natuurramp in Darfur: een grote aardverschuiving in het Marra-gebergte trof vooral burgers die daar veiligheid zochten nadat ze uit al-Fashir waren gevlucht. De rebellengroep Sudan Liberation Movement (SLM) meldt dat ruim duizend mensen omkwamen; er zou één overlevende zijn. Hulpverlening is bemoeilijkt door slechte wegen, gebrekkige communicatiemogelijkheden in het berggebied en beperkte toegang voor reddingsteams. Het Nederlandse Rode Kruis heeft een lokaal team naar het rampgebied gestuurd om bij de berging te helpen.
Sinds het uitbreken van de burgeroorlog in 2023 is de humanitaire situatie in Sudan dramatisch verslechterd: naar schatting hebben zeker 30 miljoen mensen hulp nodig — ruim twee derde van de bevolking — terwijl er vanwege veiligheidsomstandigheden nauwelijks journalisten in het oorlogsgebied aanwezig zijn om verslag te doen. Het VN-rapport roept impliciet op tot verantwoording en versterkte bescherming van burgers en hulpverleners, maar concrete vervolgstappen blijven afhankelijk van politieke en veiligheidsontwikkelingen in Sudan en van de internationale reactie.