Vlaamse energie-intensieve bedrijven krijgen dit jaar 270 miljoen euro uit Europese klimaatpot
In dit artikel:
Vlaams parlementslid Amien Horch (Groen) bekritiseert de Vlaamse regering vanwege de subsidie aan twintig industriële bedrijven met hoge CO2-uitstoot. Deze bedrijven ontvangen compensaties voor uitstootrechten die ze op de Europese koolstofmarkt (ETS) moeten aankopen, waarbij de Vlaamse overheid dit jaar bijna 270 miljoen euro uitgeeft, een sterke stijging ten opzichte van 39 miljoen euro in 2019. Volgens Horch leidt dit ertoe dat fossiele bedrijven zoals ExxonMobil en TotalEnergies, die wereldwijd juist meer uitstoten, alsnog fors worden ondersteund zonder voldoende inzet voor verduurzaming. Hij stelt dat controle ontbreekt en dat veel geld terugvloeit naar vervuilende bedrijven, terwijl het bedoeld is om klimaattransitie te bevorderen.
De Vlaamse minister-president Matthias Diependaele (N-VA), tevens minister van Industrie, verdedigt het systeem als noodzakelijk om de concurrentiekracht van Vlaamse bedrijven te behouden, aangezien concurrentielanden zoals Nederland, Frankrijk en Duitsland vergelijkbare compensaties verlenen. Hij benadrukt dat industrieën verplicht zijn een deel van de compensaties te investeren in klimaatinspanningen en dat de voorwaarden sinds 2022 zijn aangescherpt. Ook een vertegenwoordiger van Febeliec, de sectorvereniging van grote industriele verbruikers, bevestigt dat bedrijven moeten aantonen dat compensatiemiddelen voor klimaatmaatregelen worden gebruikt.
Bond Beter Leefmilieu en Horch zelf zijn het erover eens dat de subsidies anders dienen te worden ingezet, namelijk gericht op bedrijven die serieus werk maken van de energietransitie. De Belgische federatie van de chemie- en farmaceutische sector, Essencia, noemt de kritiek een simplistische weergave en wijst op significante reducties in CO2-uitstoot sinds 1995 en de noodzaak om sterke industrieën te behouden voor de productie van klimaatoplossingen.
Tot slot wijst Horch op een gebrek aan transparantie vanuit de Vlaamse overheid over de subsidies en pleit hij voor een herziening van de toekenningscriteria, zodat klimaatmiddelen effectiever worden ingezet. ExxonMobil meldt via de sectorfederatie Energeia dat er wel degelijk geïnvesteerd wordt in innovatieve, duurzame technologieën, maar dat de toegang tot Europese fondsen cruciaal blijft om verdere decarbonisatie mogelijk te maken.