Vissers bij Hoek van Holland veroorzaken dierenleed: zwanen met verwondingen door vislijnen en haken

In dit artikel:

Saia Hendrickx van Vogelzorgcentrum De Houtsnip in Hoek van Holland waarschuwt dat vissers langs de Nieuwe Waterweg en op de pier van Hoek van Holland een groot gevaar vormen voor de zwanen die daar leven. Volgens Hendrickx krijgen zij geregeld aangetroffen vogels binnen met haken en verstrikt visdraad; soms meerdere vergelijkbare gevallen per dag. Recent moest een zwaan met een grote vishaak tussen luchtpijp en slokdarm operatief worden behandeld nadat röntgenfoto’s lieten zien dat de haakpunt in een wervel vastzat. De ingreep vond plaats in een dierenkliniek in Valkenburg; de zwaan was na de operatie twee keer gereanimeerd, maar overleefde en keerde terug naar De Houtsnip.

Het probleem ontstaat vaak doordat vissers hun lijnen over groepen zwanen heen werpen. Bij het binnenhalen kan de lijn langs nek of rug schuren en blijft de haak haken; vissers knippen dan soms de lijn door en laten het dier achter met tuigage. De gevolgen variëren van verwijderbare haken tot levensbedreigende verwondingen: zenuw- en vaatbeschadigingen, sterke verzwakking door verstrengeling, amputaties en sterfte van volwassen zwanen en pullen. Hendrickx noemt voorbeelden van een zwaan met zo ernstig verstrikte poten dat een poot moest worden geamputeerd en van een jong dat overleed door kluwen visdraad en haken in de darmen.

Hendrickx pleit voor ingrijpen: zij ziet een visverbod als de meest effectieve maatregel om het dierenleed terug te dringen. Op dit moment is vissen in de Nieuwe Waterweg met een VISpas toegestaan en de zwaan geldt niet als beschermde diersoort, wat beleidsmatig beperkingen oplegt voor een algemeen verbod. De dierenpolitie wijst erop dat de Wet dieren een zorgplicht vastlegt: wie een dier (on)bewust heeft verwond of in gevaar brengt, moet zorg verlenen en dat melden aan hulpinstanties zoals de Zwanengroep of de dierenambulance; het doorknippen van een lijn en doorgaan met vissen kan dus een overtreding zijn.

Naast zwanen behandelde De Houtsnip recent twee gedumpte geitjes die in een korenveld waren aangetroffen; beide dieren waren te verzwakt en werden uiteindelijk euthanaseerd. De dierenpolitie onderzoekt hun herkomst, mede omdat oormerken uit de oren waren gerukt. Ook werd een kauw gered die met twee poten en een vleugel vastzat aan een lijmplank van een zogenoemd insect-monitoringstation; de vogel is overgebracht naar een andere opvang en maakt naar verwachting herstel door.

Kortom: de opvang benadrukt dat verkeerd en nalatig hengelen grote en frequente schade veroorzaakt aan lokale fauna. Naast oproepen tot handhaving en mogelijk visverboden zijn praktische stappen die vissers zelf kunnen nemen relevant: lijnen vermijden over waterfugels gooien, tuig dat vast blijft voorkomen, en bij incidenten direct hulp inschakelen en de Wet dieren naleven. De Houtsnip en de dierenpolitie proberen incidenten te registreren en te onderzoeken, maar medewerker Hendrickx maakt duidelijk dat extra preventieve maatregelen en bewustwording dringend nodig zijn om herhaling te voorkomen.