Visdief gastvrij onthaald
In dit artikel:
Op Ameland is vorige maand (juli 2025) een nieuw broedgebied voor de visdief aangelegd om de soort op de Wadden te ondersteunen. Op een binnendijkse landtong in de Oosterwijdesloot heeft Wetterskip Fryslân een 3.000 m2 groot ‘schelpeneiland’ gekregen: een laag van ongeveer 10 cm schelpmateriaal dat kale, zanderige nestplek biedt voor pioniervogels zoals de visdief, maar ook voor soorten als grote stern, noordse stern, kluut, bontbekplevier en kokmeeuw.
De ingreep is onderdeel van het samenwerkingsproject Wij&Wadvogels (2019–2027) en van lokale weidevogelmaatregelen op Ameland, en is tot stand gekomen in overleg tussen Vogelwacht Hollum‑Ballum, Vogelbescherming Nederland, Rijkswaterstaat en het Wetterskip. Doel is herstel van geschikte broedhabitat nadat traditionele plekken zoals de Feugelpôlle onder Hollum door stormen, hoge waterstanden en predatie (ratten, meeuwen) minder geschikt werden. Eerdere experimenten met broedvlotjes in de Oosterwijdesloot en Langesloot leverden wisselende resultaten; het nieuwe schelpeneiland is veel groter en moet ruimte bieden voor meerdere soorten zonder te veel concurrentie.
De visdief heeft een lange geschiedenis van achteruitgang door menselijk handelen en natuurlijke risico’s. Rond 1900 werden sterns massaal bejaagd voor hoeden- en modeversiering, wat mede aanleiding vormde tot de oprichting van Vogelbescherming Nederland. Na enige herstel kende de soort in de jaren vijftig nog circa 40.000 broedparen, maar habitatverlies (bijvoorbeeld door haven- en industrieontwikkeling) en vervuiling, waaronder historische lozingen van pesticiden, zorgden later voor een dramatische daling tot zo’n 5.000 paar. Meer recent bedreigen vogelgriepuitbraken en predatie door ratten en marterachtigen de kolonies; op Ameland is rattenbestrijding daarom onderdeel van het actieplan.
Naast het schelpeneiland zijn binnen het Wij&Wadvogels‑project praktische maatregelen op het eiland uitgevoerd: er zijn tien plas‑draspompen aangeschaft en via de Agrarische Natuurvereniging Waddenvogels bij boeren en particulieren geplaatst om in drogere lentes tijdelijk natte plekken te creëren. Die plas‑draspercelen zijn belangrijk voor weidevogels als grutto, tureluur en kievit, omdat drassige bodem meer voedsel (regenwormen, insecten) biedt. Ook wordt gestreefd naar meer variatie in weilandvegetatie door minder bemesting, zodat bloemen en insecten toenemen die jonge kuikens voeden.
Het schelpeneiland wordt nauwgezet gevolgd op effecten op vogels en omgeving; aan het eind van dit jaar wordt er vooral uitgekeken naar het broedseizoen 2026 om te zien of de visdief en andere kustvogels de nieuwe locatie omarmen. De grootschalige opzet en de samenwerking tussen lokale en landelijke organisaties illustreren een combinatie van praktische natuurherstelmaatregelen en beleid om kwetsbare waddennatuur te versterken.