Vertrouwen in politiek laag, maar steun democratie lijkt nog groot op Prinsjesfestival: 'Alles zit vol'
In dit artikel:
Het kabinet is kort na het aantreden al gevallen en politiek Den Haag kent veel opstappende bewindslieden, met een historisch laag vertrouwen in politici. Toch vindt deze week in Den Haag de dertiende editie van het Prinsjesfestival plaats: een reeks activiteiten in de week vóór en op Prinsjesdag die de democratie wil vieren en inwoners laagdrempelig bij politiek en maatschappij betrekt.
Organisator Stichting Prinsjesfestival — onder meer geleid door directeur Evalien Timmers en bedacht door oud-voorzitter Gert Jan Verhoog — zet dit jaar het thema vrijheid centraal. Het programma richt zich op uiteenlopende doelgroepen: burgers, mbo-studenten, journalisten, persfotografen en gezinnen. Hoogtepunten zijn de Publieksdag (met het traditionele PrinsjesOntbijt, vanwege slecht weer dit keer in de Grote Kerk), de Prinsjesmarkt bij de Hofvijver met kramen, muziek en optredens, en speciale programma’s voor mbo-scholen die snel volboekt raken.
De belangstelling groeit: gemiddeld trekt het festival ongeveer 14.000 bezoekers en veel onderdelen zijn drukker dan in voorgaande jaren. Voor het PrinsjesOntbijt waren 500 plekken beschikbaar, maar meldden zich 580 mensen aan. De organisatie benadrukt dat het festival geen politieke partij is en zich vooral wil richten op het vieren en bespreekbaar maken van democratische waarden, juist in tijden van polarisatie en internationale zorgen over de staat van democratieën.
Financieel kampt de stichting met beperkingen. Om het festival goed te organiseren is ongeveer 200.000 euro nodig; dit jaar is circa 150.000 euro binnengehaald via fondsen, de gemeente Den Haag en Rabobank, waardoor uitbreidingsplannen lastig uitvoerbaar zijn. De stichting wil graag het hele jaar door activiteiten organiseren en veel meer jongeren bereiken — nu kunnen ze 300 mbo-studenten bedienen, het streefbeeld is 30.000 per jaar — maar dat vereist extra middelen.
Onderzoek van SCP en Ipsos I&O laat zien dat het vertrouwen in politici laag blijft terwijl het vertrouwen in de democratische instituties relatief stabiel is: Nederlanders waarderen principes als vrije verkiezingen, maar zijn kritisch over hoe de politiek functioneert. Timmers wijst op de waarde van democratie en vrijheid — "je vrijheid is dat je in een democratie leeft" — en waarschuwt dat de komende verkiezingen vragen oproepen over waar mensen op stemmen. Het Prinsjesfestival wil die discussie faciliteren en publiek betrekken bij de betekenis van democratie.