'Vermogensbeheerders VS beïnvloeden duurzaamheidsdoelen Nederlandse bedrijven'
In dit artikel:
Amerikaanse vermogensbeheerders domineren steeds meer op de Nederlandse beurs: BlackRock, Vanguard, State Street en Fidelity beheren gezamenlijk belangen in ruim 10 procent van de in Nederland genoteerde bedrijven, aldus onderzoek van SOMO dat is gepubliceerd in ESB. SOMO toont ook aan dat de herkomst van beheerd vermogen veranderde vanaf 2005: Nederlands beheer daalde naar 0,9 procent, terwijl het Amerikaanse aandeel nabij 12 procent ligt. Eerder signaleerde ook de NOS al een vergelijkbare trend.
De verschuiving baart zorgen omdat Amerikaanse beleggers doorgaans sterker prioriteit geven aan financieel rendement en minder aan klimaat- en maatschappelijke doelstellingen dan veel Europese partijen. Sinds het aantreden van Donald Trump verschoof het Amerikaanse klimaatbeleid scherp, en grote spelers zoals BlackRock hebben recent hun eerdere pro-klimaathouding versoepeld; begin dit jaar verliet BlackRock een internationale klimaatbeleggersclub, waarna de staat Texas de maatschappij van zijn ‘zwarte lijst’ haalde.
De invloed van deze investeerders op Nederlandse bedrijven is complex. Volgens Martijn Rozemuller (Van Eck) is die invloed beperkt en afhankelijk van of beleggers actief of passief beleggen: actieve beleggers kunnen wegblijven of druk uitoefenen, passieve volgen en zitten vaak in alle concurrenten. BlackRock beheert ongeveer 355 miljard euro namens Nederlandse partijen, veelal pensioenfondsen. Vaak maken klanten geen gebruik van hun stemrecht via de beheerder; bij BlackRock is 'doorgeef-stemmen' slechts bij circa 10 procent van het vermogen mogelijk, de overige 90 procent wordt volgens interne richtlijnen door BlackRock zelf gestemd.
Onderzoek van ShareAction laat zien dat grote Amerikaanse vermogensbeheerders vorig jaar bij slechts 1,4 procent van de milieu- en maatschappijresoluties vóór stemden — het laagste gehalte sinds metingen begonnen. SOMO waarschuwt dat wanneer grote aandeelhouders duurzaamheid niet hoog hebben staan, bedrijven minder snel duurzame voorstellen indienen; BlackRock is in 14 van 25 Nederlandse beursbedrijven de grootste aandeelhouder. BlackRock benadrukt dat zij als minderheidsaandeelhouder niet de strategie van bedrijven bepaalt en dat klanten opties hebben om zelf hun stem uit te oefenen en gebruik te maken van klimaatprogramma’s. Triodos-econoom Joeri de Wilde waarschuwt desalniettemin dat de huidige ontwikkeling een minder progressieve invloed kan betekenen op duurzaamheid binnen het bedrijfsleven.